Politiek en economie zijn sterk verweven met elkaar. De één beïnvloedt de ander en andersom, en dat is eigenlijk altijd zo geweest. Hetzelfde geldt voor de economie en de financiële markten. Beide beïnvloeden elkaar en zijn van elkaar afhankelijk. Dit betekent dat wie de politiek goed weet te voorspellen, ook belangrijke informatie in handen heeft om de richting van de financiële markten in te schatten. Als het gaat om de wereldeconomie en politiek dan is Amerika dominant. De uitkomst van de Amerikaanse presidentverkiezingen heeft daarmee directe impact op de wereldwijde financiële markten. Tot de definitieve uitslag in november zullen wij u daarom op de hoogte houden van onze verwachtingen en belangrijke events die hierop van invloed zijn.
Te beginnen met een stukje achtergrond. De populariteit van de Republikeinse presidentskandidaat Donald Trump en die van de democraat Bernie Sanders is grotendeels economisch te verklaren. Deze ‘politieke outsiders’ hebben de wind mee vanwege grote onvrede van grote delen van de bevolking met de huidige scheve welvaartsverdeling en de daarmee samenhangende teloorgang van de Amerikaanse middenklasse. Anders gezegd; de ‘American Dream’ is geknapt. De Trump-stemmers willen de droom weer terug en de Sanders-stemmers geloven er definitief niet (meer) in. Hoewel beide kandidaten ideologisch zeer ver uit elkaar staan, hebben ze gemeen dat ze het politieke establishment omver willen werpen, waar ook democratische kandidaat Hillary Clinton deel van uitmaakt. Wat deze verkiezingen bijzonder maakt is dat zowel een – voor Amerikaanse begrippen – sterk links georiënteerde als sterk rechtse kandidaat zoveel stemmen trekt. Net als in Europa is er daarmee een sterke polarisatie bij de kiezers waar te nemen.
Maar wat hebben we tot de uiteindelijke uitslag op 8 november voor de boeg? De Amerikaanse presidentsverkiezingen bestaan uit twee cruciale periodes. In de eerste fase wordt binnen elke partij bepaald wie het zal opnemen tegen de kandidaat van de andere partij voor de plek in het Witte Huis. Deze eerste fase bestaat uit twee delen. In het eerste deel proberen de kandidaten zo veel mogelijk gedelegeerden aan zich te binden. Voor Trump is dit deel van de strijd overtuigend in zijn voordeel beslist. Maar bij de democraten is de race tussen Clinton en Sanders nog onbeslist. Clinton gaat wél ruim aan kop (2309 tegen 1539 gedelegeerden) en op basis van de peilingen is het zeer onwaarschijnlijk dat Sanders zijn achterstand zal inhalen. Met de volgende stemronde op 7 juni is 99% van de stemmen uitgebracht en deze zal naar alle waarschijnlijkheid uitsluitsel bieden.
Winnaar niet automatisch presidentskandidaat
Om het nog wat ingewikkelder te maken; de winnaar van de race om de gedelegeerden is niet automatisch presidentskandidaat. Dit wordt bepaald tijdens de Republikeinse en Democratische conventies. Omdat ook veel republikeinen Trump nogal radicaal vinden, is zijn kandidatuur geen hamerstuk. Tot de conventie van 18-21 juli blijft er een kleine kans aanwezig dat het Republikeinse partijkader een minder controversiële en ‘technocratische’ kandidaat uit de hoed tovert. Voor Sanders geldt dat, als hij toch onverhoopt de meeste kiesmannen binnenhaalt, er tijdens de Democratische conventie van 25-28 juni een gerede kans bestaat dat hij wordt gepasseerd. Clinton geniet namelijk de sterke voorkeur van het partijkader.
En nu natuurlijk de cruciale vraag: hoe zal deze strijd zich in de komende zes weken vertalen naar de financiële markten?
Om te beginnen met de Democraten. Op dinsdag 7 juni zal duidelijk worden wie de voorverkiezingen voor de Democratische partij wint. Mocht dit toch Sanders worden en niet Clinton, dan verwachten wij dat internationale financiële markten daar sterk negatief op reageren. Onderdeel van het programma van Sanders is namelijk het instellen van een belasting op financiële transacties, een stap die in Zweden zorgde voor een directe correctie van de aandelenmarkt van ruim 5%. Maar er zijn meer potentieel afschrikwekkende Sanders-maatregelen zoals het verruimen van het huidige ziektekostenstelsel (‘Obamacare’), het opsplitsen van banken en een verdubbeling van het minimum loon. Omdat de kans dat Sanders het wordt klein is, zal ook het opluchtingseffect van een keuze voor Clinton naar onze verwachting beperkt zijn. Bij een zeer onwaarschijnlijke keuze voor Sanders staat alles echter op zijn kop en komen wij snel met een update.
Voor de Republikeinen is Trump, gezien de overtuigende uitslagen, de logische kandidaat. Wanneer hij op de conventie van 18-21 juli desondanks wordt gepasseerd, verwachten wij dat er een grote crisis ontstaat binnen de Republikeinse partij. De tijd zal te kort zijn om deze vóór de verkiezingen op 8 november te repareren. Clinton zal handig gebruik maken van deze zwakte en de verkiezingen winnen, een uitslag die veel van het huidige beleid handhaaft en dus de minste onzekerheid genereert. Trump is meer een ‘wild card’. Wij verwachten daarom dat financiële markten een overwinning van Clinton positief zullen ontvangen. Wanneer Trump niet wordt gepasseerd, en daar gaan wij van uit, zal vanaf eind juli de strijd in zijn volle en banale hevigheid losbarsten. De heftigheid van deze strijd zal naar onze verwachtingen voor onrust zorgen op de internationale financiële markten en het imago van de VS in potentie geen goed doen. We houden u op de hoogte maar eind juli, als zeker is wie de twee presidentskandidaten zijn, komen wij in ieder geval met een update met de laatste feiten!
In de tussentijd houden wij natuurlijk vast aan ons motto, “goed voorbereide actieve beleggers doen hun voordeel met zowel positieve als negatieve marktontwikkelingen”. Het For Tomorrow Actief Offensief fonds heeft dat in de laatste crisis van 2008 bewezen.