De beweging na de Britse Exit en een column van collega columnist Arjan zette mij aan tot het schrijven van deze column. Er wordt namelijk totaal verkeerd over een crash gedacht. Men denkt dat je crashes voor lief moet nemen en dat ze onvermijdelijk zijn. Ik zit nu meer dan dertig jaar in het effecten-vak en ik heb na de crash van 1987, die ik toen nog niet zag aankomen, alle correcties erna wel gezien. Tuurlijk het ging soms harder dan ik voor mogelijk hield, verder door dan ik had gedacht en ja, soms kwam er geen correctie omdat de Centrale bankiers ingrepen. Maar ook al komt de correctie niet zolang je geen rood-zwart gokt, is dat geen probleem en als je een correctie wist te vermijden maakte je geen verlies en hoefde je het enorme rendement niet te maken om je verlies goed te maken.
Een simpele rekenregel
Als je een daling in je portefeuille krijgt van 50%, dan moet je daarna 100% stijgen om weer op je eigen begin-investering te komen. Dus als je die daling wist te vermijden door er niet aan mee te doen, hoefde je maar weinig rendement te hebben om toch heel snel door te groeien in je vermogen. Als je alleen zou winnen, dan krijg je te maken met de kracht van rente-op-rente (het opgelden). Je geld wordt heel snel meer waard.
Natuurlijk is het nog leuker om te profiteren van een crash, maar crashes komen vaak onverwacht. Nu moeten we ook nog eens bedenken: Wat is een crash? Een tien-procents-daling is geen crash in mijn optiek. In 1987 begon de crash op vrijdag met de Black Friday en had deze op maandag met Black Monday zijn vervolg. De koersen gingen toen op één dag meer dan 22% omlaag en op sommige beurzen ging het zelfs meer dan 40% omlaag.
Voor het idee bij een AEX die 450 staat is 22% dan dus 91,3 indexpunten. Dat is wat anders dan we (los van de Brexit) de laatste tijd zien met een paar puntjes omhoog of omlaag. Ik ben één van de mannen die de crash van 1987 als professional heeft meegemaakt en begon mijn carrière in 1986 bij de toenmalige ABN op de effectenafdeling voor buitenlandse banken. Ik werd in de avond met nog een aantal mensen naar de optiebeurs gestuurd om trade-tickets uit te zoeken.
Wat ik nooit zal vergeten over 1987 is de paniek. De paniek was zo groot dat zelfs institutionele partijen die normaal altijd aan de koopkant zaten de bank per telex opdracht gaven om hun gehele portefeuille te liquideren en toen we belden om dat te checken of ze dat echt bestens (zonder limiet) op de huidige koersen wilden, werd er alleen woest gereageerd waarom de miljoenen aandelen nog niet verkocht waren.
Welke crash je ook pakt of je nu kijkt naar 1929, de Dot.com-crash of de banken-crash in 2008, als je hen vermeden had door aan de zijlijn te staan of bescherming te hebben, was je rendement beter geweest dan door maandelijks in te stappen. Natuurlijk, als je in de opbouw fase van je vermogen zit is het goed te spreiden in tijd, maar helaas leert de praktijk dat beleggers als het slecht gaat op de beurs niet durven in te stappen en als het heel goed gaat worden beleggers hebberig en kopen ze te veel.
Ik geloof dus niet in index-beleggen, maar ik geloof ook niet in de timing van collega-beheerders en banken. Maar dát was dan ook de reden dat ik in 2002 een eigen vermogensbeheerbedrijf startte, omdat ik toen ook al bedacht had dat de gemakkelijke jaren van Buffett’s-generatie ver achter ons zouden liggen.