Even leken er helemaal geen korte termijn effecten van de Britse exit te zijn en werd dat als reden gegeven van de stijging van de beurzen, maar met het dichtgaan van een groot aantal zeer grote vastgoedfondsen voor beleggers is er wel degelijk een korte termijn effect.
Lees ook: vastgoedfonds getroffen en vastgoedfondsen op slot.
Er zijn dus beleggers die uit deze fondsen willen, maar zoals wellicht niet iedereen die in vastgoed belegt weet; een groot gebouw, kantoorpand of winkelcentrum is niet direct verkocht van de ene op de andere dag. Helemaal niet als er meerdere fondsen hetzelfde probleem hebben en allemaal panden willen verkopen tegen een mooie prijs. Wat niet iedereen beseft is dat heel veel grote vastgoedfondsen belangen hebben uit spreiding in wereldsteden als London. Dus er is een heel groot risico van besmetting naar andere vastgoedfondsen buiten de UK. Maar omdat het vaak maandelijkse fondsen zijn, gaan we dat nog krijgen.
Vastgoed is dus een sector met heel beperkte liquiditeit. Veel beleggers die hierin beleggen hebben dit nooit zo gevoeld en hier ook nooit een risico in gezien. Maar dit extra risico was juist de reden dat er iets meer rendement gegeven werd.
Nu hadden we al een liquiditeitsprobleem op de vrijdag na de Britse Exit; een moment waarbij markten totaal niet functioneerden en je nergens in kon handelen. Maar met de vastgoedfondsen krijgen we er dus een dimensie in liquiditeitsproblemen bij.
Bijkomstige effecten
Minder vertrouwen in commercieel vastgoed, besmetting naar andere fondsen buiten de UK en ook besmetting naar de gewone huizenmarkt is mogelijk. Maar wellicht net zo belangrijk omdat bijna al het vastgoed gefinancierd wordt en veel fondsen met een hefboom van geleend geld werken, komen ook de banken in problemen. We hebben eerder dichtbij huis gezien hoe de SNS in de problemen kwam door vastgoed beleggingen, dus we begrijpen hopelijk de ernst van de situatie. Het is daarom nu niet het moment om ineens aandelen te kopen.
Nu waren de banken de afgelopen weken al in de problemen. In Italië hebben we een paar banken op omvallen staan en ook in Duitsland zijn er wat reuzen die wankelen. Ondertussen leent de Italiaanse overheid op een tweejaars looptijd met geld toe. Hoe gek kan het worden? Ik dacht dat rente een risicopremie was? Ook zien we in Nederland en Duitsland negatieve rentes. Maar nog belangrijker, we zien dat de negatieve rentes leiden tot deflatie. Er is reeds 1.100 miljard euro over ons uitgestrooid en er is wereldwijd 11.000 miljard dollar aan tegenwaarde aan staatsleningen die geld toe krijgen voor het uitlenen van dit geld. Vroeger kon je van geld nog meer geld maken, maar nu kun je met geleend geld ook ineens geld maken. Nu konden we al langer uit schuld geld creëren, maar om dan ook nog eens rente toe te krijgen spant wel de kroon.
We hebben dus extreem lage rentes
Ondanks dat de beurzen uiteindelijk herstelden, herstelden de banken nauwelijks en liep ook de rente niet op.
Deutsche Bank veerde een stukje op, maar ondanks dat het veel harder dan de beurs gedaald was herstelde het niet sneller dan de index. Kortom; mijn strategie die hierop gehoopt had werkte niet. Ik heb dan ook helaas verlies genomen in deze strategie. Het leek een goed plan, maar dat was het in deze rare markt dus niet.
Maar daarmee verbaasde ik me toch ook weer dat de indices eigenlijk omhoog gingen zonder zich te bekommeren over hun fundament. Althans ik heb altijd geleerd dat de banken en de verzekeraars een fundament zijn. Als dat niet zo was, was het ook niet nodig geweest kapitalen te investeren in deze sector in de hoop deze te redden.
Andere problemen?
Japan en China zijn ondertussen ook problemen van enige importantie. De Dollar Yen laat een schokkende beweging zien. Als beleggers een Carry-trade hebben opgezet en de lekker goedkope Japanse rente hebben gebruikt, hebben ze een probleem nu de Yen rond de 100 zit.
China is niet eerlijk over zijn schulden en over zijn economische cijfers en dus hebben we geen idee van de magnitude van hun problemen. Maar als we de expert moeten geloven gaat het niet goed.
Van winst is nog nooit iemand arm geworden
Als ik u was en u was zo slim om Real Estate producten (Reits) te kopen, dan zou ik juist omdat we op hoogtepunten staan er uit stappen.
Even leuk is het om te zien hoe bijv. de Ishares Real Estate het deden in 2008. Ze gingen van bijna 100 naar ruwweg 20. Een daling om in normale tijden een generatie er over te doen om hem weer goed te maken. Als het weer mis gaat kunnen we niet meer de rente verlagen, want die is al negatief en raakt de wetten van de zwaartekracht.
Wat betekende het herstel voor de AEX?
We hadden eerder een verkoopsignaal en die hebben we officieel nog steeds, maar je moet wel Soros heten om niet enorme pijn in je buik te hebben van deze positie. Ik ben door schade en schande wijs geworden en heb mijn posities klein gehouden. Maar de vraag wordt weer; Gaan we meedoen met het koopsignaal terwijl we een soort 2007 gevoel hebben waarbij meerdere problemen een soort perfecte storm geven? Kortom; ik weet het nog niet.
De Duitse Dax geeft met een slot pas op 9.926,27 een koop in de Twin…
Italië heeft ook nog geen koop gegeven.
De Nasdaq Composite index heeft wel al een koopgegeven.
En ook de Dow Jones geeft een koopsignaal in de Twindicator. De Amerikaanse indices geven dus een reden om alsnog te kopen. Maar….
Banken pijn
Maar de banken doen nog niet lekker mee in het herstel en zoals eerder aangegeven heb ik verlies gepakt in de spread Banken long in deze short. Op zich pijnlijk, maar door spread positie en snel ingrijpen viel het mee. Long-only hebben meer pijn met ABN Amro, Delta Lloyd en de andere banken en verzekeraars.
Aegon geeft in de dalende trend een tijdelijk herstel.
ING laat een soort gelijk verhaal zien, maar om hier nu echt heel warm van te worden. Eerst moet er een groter herstel komen in deze fondsen alvorens ik enthousiast genoeg word om weer long te gaan.
Nu werkt de short ook nog niet en werd de korte termijn stop-loss geraakt in Amazon.com. We wachten daar op nieuwe short kansen.
Goud deed het prima, maar ik heb wat winst genomen.
Netflix is een long (speculatief)
En ook de CheeseCake Factory (Cake) geeft weer een koopsignaal.
Per saldo heb ik dus een paar longs en nog steeds een aantal shorts. Ik geloof niet in de huidige stijging en geef hem aan een ander. Want nogmaals; ik heb er niet teveel op door gehamerd, maar een probleem in het commercieel vastgoed kan gemakkelijk leiden dat er ook druk komt op de huizenmarkt in London en de deze markt is reeds op Bubble-niveaus en heeft dus een loodrechte stijging achter de rug. En kan dus gemakkelijk dalen en als London daalt dan….dan daalt Amsterdam zeer waarschijnlijk ook mee… en dan kan er wel meer getriggerd worden dan ons lief is.
En kijkend naar waardering zitten we op niveaus van 1929
Dit plaatje is ook alles behalve optimistisch.
We moeten dus even afwachten welke kant het allemaal op gaat.