Een einde maand (maart) en begin maand effect zorgden voor wat herstel in de aandelen en hoewel de intraday bewegingen nog best pittig zijn was er afgelopen week een relatieve rust op de beurs. De volatility viel ook behoorlijk terug. De beurs trok zich niets aan van de mega werkloosheid en ook de schokkende corona berichten begonnen op een vreemde manier te wennen. Deze week wordt een korte beursweek en daarna krijgen we met Pasen weer een korte week. Trump haalt daarmee niet zijn belofte dat het voor Pasen opgelost zou zijn. Veel vrije dagen zijn een probleem voor de speculanten die in de huidige gekte liever geen grote posities meeslepen.  

Afgelopen week werden we gechoqueerd doordat veel dividendbetalingen weg gaan vallen. Banken mochten namelijk niet van de ECB en vastgoedbedrijven krijgen ineens geen huur en missen dus cashflow. Vrijdag kwamen daar verzekeraars bij. Nu ook het dividend wegvalt zijn dit minder inkomsten voor beleggers, maar ook voor belastingontvanger zijn er veel minder inkomsten.  

Zoals mensen vroeger rentenierden (in de goede oude tijd) en dus leefden van hun vermogen, zo gebruikt men nu dividenden om van te leven. Nu dividenden er niet (of bijna niet meer ) zijn is het voor de rentenier onmogelijk om zijn of haar levensonderhoud te bekostigen en moet men aandelen verkopen om cashflow te krijgen. Er moeten dus na een grote dip nog steeds, aandelen verkocht worden, waarop je normaal je dividend zou krijgen en je aandelenpositie dus intact bleef. Niet alleen mensen die moeten leven van hun vermogen hebben dit probleem ook pensioenfondsen missen cashflow en moeten dus verkopen om cashflow te krijgen.  

Dat banken hun dividend overslaan was geen populaire maatregel, maar de RABO heeft zichzelf al helemaal niet heel populair gemaakt door ‘het dividend’ te schrappen van de ledencertificaten. Je leden zijn namelijk ook je klanten en iedereen zag dit meer als een renteproduct dan als aandeel. Dit gaat zonder twijfel veel reacties uitlokken. Helemaal als we weten dat de klanten het alles behalve makkelijk hebben op dit moment.  

We zien de vraag uitvallen bij slachterijen, bij aardappel (patat)boeren, bloemenkwekers, etc. door wegvallen horeca, theaters en door wegvallen export zijn de prijzen geïmplodeerd. Het geld dat de overheden uitkeren is slechts een druppel op de gloeiende plaat. Het is natuurlijk triest dat wij producten doordraaien, terwijl andere delen in de wereld er naar hunkeren. Maar ook dat is helaas kapitalisme.  

Toeristenindustrie in coma  

Het wegvallen van de toeristenindustrie begint steeds meer schrijnende gevolgen te hebben. Bijvoorbeeld olifanten en andere dieren die misbruikt werden om toeristen te vermaken hebben nu geen toeristen meer en dus sterven van de honger, maar ook onze eigen dierentuinen hebben het heel zwaar omdat er geen geld binnenkomt maar de dieren wel verzorging en eten nodig hebben. Helaas zoals de dieren het slecht hebben is de situatie voor de mensen vaak niet veel beter. Het enige goede nieuws is dat je voor de folders nu foto’s van lege stranden en steden kunt maken.  

Olie op de weg  

Door wegvallende vraag kregen we bij de olieprijs te maken met lage niveaus. Trump manipuleerde de prijs weer omhoog door te zeggen dat er een deal was terwijl hij helemaal geen enkel onderdeel van een deal was, maar koersmanipulatie omhoog vinden we klaarblijkelijk geen probleem. Omlaag zou je direct in het gevang belanden maar omhoog is alles geoorloofd. Hoewel we maandag wellicht weer lager kunnen in de olieprijs is het plaatje van vrijdag positief en hebben we technische koopsignalen.  Fundamenteel moet er veel veranderen. Economieën moeten weer gaan draaien, voorraden moeten verdwijnen en productie moet omlaag.  

Maar het goede nieuws zelfs in Nederland was: tanken was in tijden niet zo goedkoop. Waar ik normaal bijna 80 euro voor een volle tank betaalde kwam ik nu rond de 60 euro uit. Dit heeft negatieve gevolgen voor de inflatie.  

Echt negatief is de toekomst van de huizenprijzen  

Huizenprijzen kennen altijd een vertraging, omdat je nooit op korte termijn een huis levert of geleverd krijgt en dus de prijzen die nu tot stand komen bij de notaris nog van voor de crisis zijn. Nu,  tijdens/na de crisis is er geen Airbnb inkomen (dus ook met Airbnb gaat het slecht) en ook andere inkomsten zijn verdwenen. Veel mensen zijn hun baan kwijt of hebben geen inkomen meer en ook de beurs is fors omlaag. Dit soort vermogenseffecten hebben grote gevolgen voor de huizenmarkt. Daarnaast worden vakantiehuisjes in binnen– en buitenland niet meer verhuurd en worden mensen hierdoor gedwongen tot keuzes wat daarmee te doen. Dit heeft een aanbodeffect (lees: meer aanbod). 

Commercieel vastgoed door verandering van thuiswerk, maar ook doordat veel bedrijven weigeren de huur te betalen heeft grote effecten op de waardering van vastgoed. Dit heeft ook weer effect op huizenprijzen.  

De overheden hopen op inflatie 

En nu krijg je niet altijd waar je op hoopt en zeker niet in een crisis. De lage olieprijs, maar ook de grote geldhoeveelheid is een deflatie factor. Door de grote geldhoeveelheid is de omloopsnelheid lager dan 1 en ga maar eens puzzelen met de vergelijking van Fisher… 

Olympische records 

Zoals het moeilijk is in te schatten of we spreekwoordelijk door de hond of door de kat gebeten gaan worden zo is het ook moeilijk in te schatten wat de beurzen gaan doen. Puur naar de economische impact van het corona virus zou je fors lagere koersen verwachten. Helemaal als je ziet hoeveel werklozen er in een recordtijd bij gekomen zijn in de VS, maar ook in Europa. Ook als je weet dat we vanuit een Olympische spelen een positieve impact verwacht hadden op de economie in Japan dan zou je als deze spelen niet gehouden worden, een krimp verwachten toch? Ook de vele andere events die niet doorgaan zoals Europees voetbal hebben grote gevolgen voor de economie. Het tennistoernooi in Wimbledon is sinds de Tweede Wereldoorlog nog nooit afgelast geweest en nu dus wel. Bedenk even hoeveel aardbeien er overblijven, champagne, hotels, etc.  

De Twindicator heeft nog verkoopsignalen, maar een optimist zou gemakkelijk een bodem in de grafiek kunnen herkennen. Nu ben ik geen optimist en geloof ik niet in de rebound van nog meer geleend geld en nog meer schulden. Maar wie ben ik? 

Het is volgens mij veel heftiger dan 2008, ook is het geen 1987 dat was toen namelijk gewoon een crash op de beurs en had geen echt effect op de economie. Nu is de echte economie in coma gebracht om de corona effecten te beperken. En laten we dit ook niet veroordelen, ook in mijn omgeving zijn er ouderen ineens overleden aan deze ziekte, maar ook jongeren zijn ernstig ziek geworden van dit virus. Het meest trieste is nog dat men niet weet hoe de ziekte doorgegeven wordt want ieder contact met de patiënt wordt verboden en zo krijg je onmenselijke situaties. Waarbij persoonlijk afscheid niet mogelijk is.  

Terug naar de beurs 

De FED heeft zijn volledige arsenaal ingezet, maar laten we de vergelijking maken met oorlog. Is het de Russen en de Amerikanen gelukt om met al het materieel van de wereld te winnen van de Afghanen? Nee en zo zal de FED ook niet de reële economie aan de gang kunnen krijgen. Door aandelen, bonds en schulden van bedrijven te kopen gaat de gewone consument (helemaal als hij net ontslagen is) echt niet consumeren. De reële economie was toen al aan het verzwakken en we zagen consumenten die problemen hadden om hun schulden (creditcards, carloans, studentloans) af te lossen (zoek maar naar delinquency data VS) en dat was al toen de werkloosheid op laagterecords stond. Nu, enkele maanden later is de werkloosheid naar historische hoogtepunten aan het gaan. We hebben dus een crisis en die lijkt economisch erger dan 2008, maar we zijn nog lang niet op de index 2008 niveaus. Nogmaals terwijl de crisis heftiger en sneller is. Het effect van het gemanipuleer van de centrale banken is dus maar tijdelijk (helaas).  

Eurobonds of Euro blonds  

Zijn we – als Nederland- een dom Zeeuws of Amsterdams of desnoods Fries blondje als we die Eurobonds (coronabonds) niet willen? Of ben je dat juist als je het wel wilt? Natuurlijk moeten we onze Italiaanse vrienden en Spaanse vrienden helpen in deze moeilijke tijden, maar zolang we geen een Europese begroting hebben en evenmin een Europese minister die de financiële zaken van heel Europa bepaalt kunnen we toch echt geen Eurobonds willen.  

Het andere praktische punt is dat als we wel Eurobonds hebben dat we dan de laatste renteverschillen weg zullen zijn en dus dat de rente in Nederland en Duitsland oploopt (dus hogere) en de rente in het zuiden lager zal worden. Nu heeft goochelaar Draghi met zijn gegoochel reeds de rente verschillen aardig om zeep geholpen met allerlei speciale opkoopprogramma’s en ook heeft hij onze balans al aangetast met een of meer van zijn vele trucs, maar met de Eurobond is het helemaal een onbalans en dat voor landen die een anti Europaregering hebben (lees: Italië).   

De FED is ook bedrijfspapier (dus van bedrijven/ niet overheid) gaan opkopen daarmee was er een spillover effect naar de high yield. Natuurlijk hopen we voor de belastingbetalers dat de bedrijven keurig hun rente en aflossing blijven betalen. Als een bedrijf stopt met rentebetalingen dan kost dat de belastingbetaler direct geld.  

Duitse DAX pull back naar de Twindicator en dus nog volop short signaal, maar als we door de 10.203,43 gaan krijgen we ineens koopsignalen.  

AEX in EB indicator wel bijna een koopsignaal. In de Twindicator krijgen we op 483,65 koopsignalen.  

ASML verkoopsignaal in Twindicator en één van mijn lievelingsshorts op dit moment.   

Go with Flow 

Op Belegger.nl werd ik dit kwartaal 1e met Flow Traders in de portefeuille. In december had ik al aangegeven dat ik volatility verwachtte en dat hebben we ook gekregen. Voor alle Market Makers ben ik persoonlijk bang voor de effecten van dividenden in de berekeningen van futures en opties. Dus ondanks dat we volop koopsignalen hebben zou ik toch gewoon winstpakken.  

Briljant Boeing  

Een van mijn shorts was Boeing en ik blijf bij mijn mening dat dit bedrijf net als een aantal vliegtuigmaatschappijen genationaliseerd wordt. Zelf speel ik dit spel niet meer.  

Shorts Visa en Amex deden het ook top 

Ook de shorts in de creditcardbedrijven hebben hun ding gedaan. En ja, deze bedrijven kunnen nog lager, mar toch ben ik even naar de zijlijn.  

Zelfde verhaal geldt voor Visa. 

Conclusie  

Korte termijn is het moeilijker dan ooit. De shorts gaan met een beetje pech allemaal op de BBQ gedurende de komende mooie weken. Maar toch is de grote beweging nog steeds omlaag en zou ook dat je focus moeten zijn, want met veel bedrijven zonder dividend, met bankaandelen op niveaus van een crisis en een vastgoedcrisis voor de deur. Om het al helemaal niet over de gevolgen van het corona virus te hebben is de richting maar een kant op en dat is uiteindelijk omlaag.  

Een aantal weken geleden noemde ik het al maar het opstarten van de kantoren, scholen, horeca gelegenheden, vliegtuigen, etc. gaat de nodige risico’s met zich gaat meebrengen. Andere ziekten zoals legionella moeten evenmin niet vergeten worden. Het opstarten gaat veel kosten met zich meebrengen. Denk aan leidingen die doorgespoeld moeten worden en vliegtuigen waar alles extra gecheckt moet gaan worden. En denk eens aan de vegetatie in de koelkast op je werk. Nog nooit stonden zaken zo lang stil en werden gebouwen niet gebruikt.  

– Geschreven door: Cees Smit.

De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen.