‘Situatie met cash’ column (ontwijk negatieve rente via opties).
Op 8 februari ’22 maakte ik een uitleg op een vraag van een cliënt. De vraag was of je niet via de optiemarkt het probleem van negatieve rente bij een bank kunt omzeilen? En dan natuurlijk zonder een groot risico, want gewoon in aandelen of vastgoed beleggen is behalve risicoloos. Het antwoord voor wie niet van lezen houdt is: Ja, maar heeft natuurlijk nuance.
Want: Ja er zijn een aantal dichte (dus bijna zonder risico) constructie te maken op de optiebeurs. We kunnen dus op de ‘beleggingshorizon’ van 1 a 2 jaar arbitrage strategieën proberen op te zetten. Arbitrage strategieën zijn min of meer dichte posities waarbij je ongeacht wat de onderliggende waarde in prijs doet toch een vast rendement maakt. De namen van deze strategieën zijn: conversie, reversal en de box. Toen ik in 1987 voor het eerst naar de optiebeurs ging waren dit de eerste strategieën die ik moest weten als beginnend handelaar.
Voor deze dichte strategieën worden dus opties (calls en puts) gebruikt. Juist omdat er opties (derivaten) gebruikt worden en niet iedereen deze materie begrijpt geef ik eerst een (korte) uitleg wat opties zijn. Overigens beperk ik me in deze column tot slechts 1 voorbeeld strategie. Maar we beginnen met de basis:
Wat zijn opties?
Een optie is een contract dat de koper van het optiecontract het recht geeft om iets te kopen (als het een call betreft), of te verkopen (als het een put betreft) tegen een bepaalde prijs. Deze prijs is een vaststaand iets, dus iets wat gefixeerd is (lees van tevoren afgesproken). Deze vaststaande prijs wordt ook wel de uitoefenprijs genoemd. Los van de prijs is ook vooraf een einddatum (expiratiedatum) vastgesteld waarop de optie afloopt. Tot en met die datum kan de eigenaar (de koper) van het recht (de optie) gebruikmaken (uitoefenen).
De optieprijs (premie)
Wanneer iemand een optie wil kopen moet de koper een optiepremie betalen. De premie (de prijs) is eigenlijk de koopprijs van de optie. Deze prijs hangt af van de koers van de onderliggende bezitting, maar ook van de volatiliteit (beweeglijkheid) van het onderliggende aandeel en de looptijd van de optie zijn van belang.
Twee soorten
Er zijn twee soorten opties namelijk call-opties en put-opties. Een koper van een call optie heeft het recht om aandeel te kopen op de vastgestelde prijs. De koper van de put optie heeft het recht een aandeel te verkopen op de vastgestelde prijs.
Koper call heeft het recht om de aandelen te kopen voor de afgesproken prijs. De koper van de put heeft het recht om de effecten te verkopen voor de afgesproken prijs. Dit heeft een automatisch gevolg dat de verkoper van een call optie de plicht heeft om aandelen te verkopen voor de afgesproken prijs en de verkoper van de put de plicht heeft om de aandelen te kopen voor de afgesproken prijs. Verkopers ontvangen dus de premie (de prijs) en kopers moeten betalen.
Voorbeeld gebruik van put opties
Wanneer iemand een put-optie koopt, koopt iemand het recht om een aantal (100 stuks) aandelen te verkopen tegen een vooraf afgesproken prijs. Dus concreet een put optie op Nationale Nederlanden (NN) met een looptijd tot december 2022 met een uitoefenprijs van 50 kost 4,40 euro en geeft het recht om aandelen NN te verkopen op 50. Als je deze put optie nu koopt en combineert met het kopen van 100 aandelen NN op bijv. EUR 50,50 (toen actueel), dan heb tijdens de vooraf gesproken periode (tot de expiratiedatum in dec 2022) bescherming onder je aandelen. Je kunt nooit minder dan 50 krijgen voor je aandelen. Nu betaal je helaas dus een verzekeringspremie van 4,40 euro. Waardoor als de koers omlaag gaat je toch een verlies maakt. Immers je hebt 50,50 voor de aandelen betaald en je hebt ook nog eens een verzekeringspremie moeten betalen van 4,40.
Je kunt dus in dit voorbeeld maximaal 4,90 euro verliezen. Echter stijgt de koers dan doe je onbeperkt mee omhoog. Ook krijg je op de NN aandelen een 2,48 dividendopbrengst tot die datum. Een put optie kopen geeft dus bescherming, maar beschermd niet volledig.
Voor we naar de uiteindelijke arbitrage strategie gaan, maken we eerst nog een voorbeeld met het verkopen van een call optie in combinatie met gekochte aandelen.
Gedekte (Covered) call
De verkoper van een call-optie loopt bij een prijsstijging het risico om per call 100 aandelen verplicht te moeten verkopen voor een vooraf afgesproken prijs, maar als je de aandelen reeds gekocht hebt dan is dat risico er niet. Dus even een voorbeeld. Je koopt 100 aandelen NN op EUR 50,50 je verkoopt een call december 2022 uitoefenprijs 54 op EUR 2,40. In deze strategie moet je als de koers boven de 54 staan op expiratie de aandelen verplicht leveren op 54. Maar je hebt de aandelen gekocht op 50,50 en je hebt ook nog een premie voor verkoopverplichting gekregen. Je verkoopt dus eigenlijk op 54 + 2,40 = 56,40 Euro. Daarnaast heb je ook nu weer dividenden ontvangen.
Het enige probleem van deze strategie is dat als de koers hard (bijv. tot onder de Euro 45) daalt je (los van de dividenden en de ontvangen premie) er een verlies ontstaat. Immers je hebt de aandelen NN gekocht op EUR 50,50.
Arbitrage?
De arbitrage strategie ontstaat wanneer je de twee bovenstaande strategieën combineert tot een totaal strategie. We gaan echter wel een andere call verkopen dan in het voorbeeld hierboven dit om de investering in de put verder te beperken. De Combinatie:
We kopen dus 100 aandelen NN op EUR 50,50
We kopen 1 put NN dec 2022 uitoefenprijs 50 op EUR 4,50
En we verkopen een call NN dec 2022 uitoefenprijs 52 op EUR 3,20
Totaal Investering EUR: 5050 + 450 – 320 = 5.180 Euro
Om het risico inzichtelijk te maken gaan we altijd scenario’s maken op de expiratie dag. We kiezen verschillende koersniveaus.
Rendement bijv. op EUR 54 in het aandeel op de afloopdag (scenario 1)
Nu moeten we verkopen op 52,00 als gevolg van de verkochte call en hebben de volgende berekening:
Op de 100 aandelen winst 52,00 – 50,50 = 150 euro
De put uitoefenprijs 50 geeft een verlies van 450 euro (de investering)
Op de call uitoefenprijs 52 wel een opbrengst namelijk de ontvangen premie 320 euro
Dividend op 100 aandelen: 248 euro
Totaal scenario 1: 150 – 450 + 320 + 248 = 268 euro per 100 aandelen NN (zijnde 5,17 procent)
Rendement onder de 50 bijv. op 45 Euro (scenario 2)
Als we nu de aandelen verkopen dan krijgen we dus slecht 45 euro per aandeel en maken een verlies van 550 ten opzicht van de koop van 100 op 50,50 EUR.
Als we de put uitoefenprijs 50 verkopen op de beurs krijgen we 500 euro, maar we hebben ook een investering van 450 euro gedaan dus per saldo een 50 winst.
De verkochte call 52 heeft geen waarde op een koers van EUR 45 in NN en levert dus een winst op van 320 euro
Dividend 248 euro
Totaal scenario 2: -550 + 50 + 320 + 248 = rendement 68 euro. (1,31 procent)
Scenario 3 op 50,50 euro in NN op expiratie
In de aandelen geen winst geen verlies en geen winst omdat de aankoopkoers ook 50,50 EUR
De put uitoefenprijs 50 heeft geen waarde op 50,50 dus een verlies van de investering 450
De call uitoefenprijs 52 heeft geen waard op dit niveau en levert een winst van 320
Dividend 248 euro
Totaal scenario 3: 0 – 450 + 320 + 248 = 118 euro
Belangrijk:
Je kunt dit in ieder willekeurig aantal doen dus ook voor zeer grote bedragen (meerdere miljoenen euro’s). Er is uitgaande dat er ook dividend uitgekeerd wordt dus geen enkel scenario waarin er een verlies is. Ook kunnen de scenario’s aanpassen door andere looptijden en andere uitoefenprijzen te kiezen.
Risico?
Het dividend is dus van groot belang in deze strategie. Hoe groot is de kans dat dit bedrijf totaal geen dividend uit gaat keren?
Het blijft beleggen dus tussentijds kan er ook veel gebeuren ook een paar zaken zijn van belang bij de rendement berekening. Denk aan: Transactiekosten en dat dividend belasting het rendement kunnen beïnvloeden.
Geen of minder dividend zal de opbrengst verlagen, maar het opheffen van de negatieve rente moet ook meegenomen worden in je risico perceptie. Een extra risico is als we al ver voor de expiratie de aandelen moeten leveren door een sterke stijging in het aandeel. Hierdoor minder of geen dividend maar ook eerder een winst in de verkoop van de aandelen. Je kunt dan altijd met de bestaande put een nieuwe positie opzetten.
Dit soort conversie strategieën is te doen op alle dividend uitkerende aandelen bijv.: Aegon, Shell, Unilever.
Ook zou je om de risico’s te beperken kunnen je meerdere aandelen combineren in 1 portefeuille. Als je open staat voor dit soort strategieën kunt u uw adviseur vragen het ook in procenten opbrengst en procenten winst berekenen (alsmede verlies risico als dividend tegen valt) verder uit te werken.
Disclaimer:
Deze Column/blog is op persoonlijke titel geschreven door: Cees Smit en wordt mede in het licht van zijn Actief Offensief portefeuille (ook wel de Guardian strategie) gepubliceerd op de Today’s website en verschijnt ook op andere websites. Deze absolute return strategie is geheel onafhankelijk van de andere portefeuilles/strategieën van de Today’s Group en speelt met regelmaat ook in op dalingen en is daarmee niet voor iedere belegger geschikt.
De columnist (Blogger) heeft op moment van schrijven persoonlijk (privé) geen posities in de Bitcoin en ook niet in losse aandelen (dus geen belang in of met een van de genoemde aandelen). Ook zijn er privé noch zakelijk andere relaties met de genoemde bedrijven en/of onderliggende waarden. De columns zijn geen beleggingsadvies en dus puur ter lering en ter vermaak.