Hoewel we in Nederland Sinterklaas net achter de rug hebben en dit bij ons een eenmalig ding per jaar is, gaat men er op de beurs vanuit dat Sinterklaas bestáát en ook dat hij met cadeautjes komt en blijft komen als je daar om vraagt. Niet alleen in december maar dus gewoon het hele jaar. Op slechte cijfers ga je hoger op stimulatie gedachten en op goede cijfers ga je “uiteraard” ook omhoog. Voor iedereen die uitgebreid nadenkt over de beurs en de economie een situatie om gek van te worden. Blijft dit zo?

Bij Today’s zijn we druk doende met een visie op 2021. Wat verwacht iedereen in het team? En wat is de grote gemeenschappelijke deler? Natuurlijk peil ik ook relaties en marktpartijen. Nu zijn alle beren gefileerd in 2020 en is dus het gros optimistisch geworden of gebleven, toch zijn de meningen verdeeld en zien sommigen een ‘boom’ en weer anderen juist een ‘bust’ scenario. Vorige week behandelde ik in mijn column de Shiller PE en met die wijsheid is de beurs best pittig gewaardeerd te noemen (lees extreem duur). Hoewel 2020 voor de contraire beleggers een slecht jaar was, zou ik neigen om ook in 2021 contrair te gaan versus de optimisten.

Net als de meningen verdeeld zijn over hyperinflatie of deflatie als gevolg van al de stimulatie in dit monetaire experiment, zo zijn ook de meningen verdeeld of schuld nu een probleem is ja of nee? Door de lage omloopsnelheid (lager dan 1) van de enorme geldhoeveelheid, zie ik met de “vergelijking van Fisher” in mijn hoofd eerder deflatie dan inflatie. De schulden zijn volgens sommigen nu geen probleem omdat de rente negatief of op nul gehouden wordt. Maar volgens mij draaien de pensioenfondsen (dus de volgende generatie) en de spaarders (renteniers) met minder rendement daar gewoon voor op. Ook zie ik waarschuwingen van de autoriteit Financiele markten over het maken van schuld (geld lenen kost geld) en zie ik  programma’s op TV over hoe mensen met schuld dit moeten oplossen. Nimmer is de oplossing dat ze meer schuld krijgen en zoals roken voor iedereen schadelijk is zo is ook schuld voor iedereen schadelijk. Natuurlijk, de een heeft eerder een probleem dan de ander maar uiteindelijk is het voor iedereen hetzelfde. Als we een schuldenprobleem krijgen dan krijgen we ook een economische teruggang.  

Een turbo depressie

Alles gaat tegenwoordig sneller, maar soms gaan dingen zo snel dat je er niet eens op kunt participeren noch anticiperen. Een economische teruggang kan gemakkelijk een depressie worden. Even de definitie:

Een depressie wordt gekenmerkt als een dramatische terugval van de economische activiteit in combinatie met een scherpe daling van de groei, werkgelegenheid en productie. Depressies worden vaak geïdentificeerd als recessies die langer duren dan drie jaar of resulteren in een daling van het jaarlijkse bbp met minstens 10%. De Amerikaanse economie heeft verschillende recessies gekend, maar slechts een handvol grote economische depressies.

Depressies begrijpen

In tijden van depressie nemen het consumentenvertrouwen en de investeringen van consument en bedrijfsleven af waardoor, indien de overheid geen grote activiteiten ontplooit, de economie terugvalt of zelfs stilvalt. Weer terug naar de definitie: Economische factoren die een depressie kenmerken zijn onder meer: Aanzienlijke stijging van de werkloosheid, Een daling van het beschikbare krediet, Afnemende output en productiviteit, Consistente negatieve bbp-groei, Faillissementen, In gebreke blijven van (staats)schulden, Minder handel en wereldwijde handel, Bear market in aandelen, aanhoudende volatiliteit van beurskoersen en dalende valutawaarden van de belangrijke munten. Lage tot geen inflatie, of zelfs deflatie, Verhoogde spaarquote (onder degenen die kunnen sparen).

Economen zijn het oneens over de duur van depressies. Sommigen geloven dat een depressie alleen de periode omvat die wordt geplaagd door afnemende economische activiteit. Andere economen beweren dat de depressie voortduurt tot het punt waarop de meeste economische activiteit weer normaal is geworden.

De Grote Depressie van de jaren dertig duurde ongeveer tien jaar en wordt algemeen beschouwd als de ergste economische neergang in de geschiedenis van de geïndustrialiseerde wereld. Het begon na de Amerikaanse beurscrash van oktober 1929, bekend als Black Thursday. Niet te verwarren met de huidige Black Friday. Na jaren van (roekeloos) investeren en speculeren barstte de zeepbel op de aandelenmarkt uiteen en begon er een enorme uitverkoop met een toenmalig record van 12,9 miljoen verhandelde aandelen.

Even in perspectief

De Verenigde Staten bevonden zich al in een recessie en op 29 oktober 1929, daalde de Dow Jones Industrial Average met meer dan 12% in een nieuwe massale uitverkoop, wat het begin van de Grote Depressie veroorzaakte. Nu komt dit soort grote procentuele dalingen wel vaker voor maar vooral door het ontbreken van herstelbewegingen ontstonden er problemen.

Hoewel de Grote Depressie in de Verenigde Staten begon was de economische impact meer dan een decennium wereldwijd nog voelbaar. De Grote Depressie van de jaren dertig werd gekenmerkt door een daling van de consumentenuitgaven en investeringen, en door catastrofale werkloosheid, armoede, honger en politieke onrust. In de VS steeg de werkloosheid tot bijna 25% in 1933, en bleef tot de oorlog (1941) in de dubbele cijfers en liep uiteindelijk terug tot 9,66%. Werkloosheid is dus van groot belang.

Werkloosheid en U6 cijfers

De afgelopen week hadden we weer werkloosheidscijfers maar ik merk dat maar weinigen iets snappen van de cijfers. Daarom kom ik maar met de definitie van de cijfers waar ik naar kijk en dus wat is het U-6-werkloosheidspercentage?

Het U-6-percentage is het werkloosheidspercentage dat alle “ontmoedigde werknemers” omvat dus werklozen inwoners van de VS die zijn gestopt met het zoeken naar een baan, dan wel nu deeltijd-werkers zijn die op zoek zijn naar een voltijdbaan. Het U-6-percentage wordt door mij net als door veel economen beschouwd als de meest onthullende maatstaf voor de werkloosheidssituatie in een land. Dit omdat het percentage van het echte  deel van de beroepsbevolking  dat werkloos, deeltijdwerker is en ontmoedigd is om een baan te vinden. Andere cijfers gaan er gewoonweg van uit als je een korte periode van 4 weken geen baan heb kunnen vinden, je niet je best hebt gedaan en dus niet meer mee moet tellen.

BELANGRIJK LEERPUNT.

Het U-6-percentage is het werkloosheidspercentage dat ‘ontmoedigde’ werknemers omvat die niet langer op zoek zijn naar werk en deeltijdwerkers die een voltijdbaan zoeken. Naast de marginaal gekoppelde categorie omvat het U-6-tarief ook de onder tewerkstelling in de beroepsbevolking in zijn statistieken. De U6 cijfers zijn dan ook beter met de Europese cijfers te vergelijken.

Het officiële werkloosheidspercentage dat door de Amerikaanse overheid wordt gebruikt en wordt geregistreerd door het Bureau of Labor Statistics (BLS), wordt ook wel het U-3-tarief genoemd. Dit is het percentage van de beroepsbevolking dat werkloos is en de afgelopen vier weken actief naar werk heeft gezocht. Het deel van de werklozen dat de afgelopen vier weken geen baan heeft gezocht, wordt niet langer als werkloos beschouwd, maar wordt als “marginaal gehecht” beschouwd.

Het U-6-percentage houdt daarentegen rekening met dit marginaal gekoppelde percentage van de beroepsbevolking bij de berekening van de werkloosheid. De marginaal “gehechte” groep omvat ontmoedigde werkzoekenden die het zoeken naar werk hebben opgegeven. Tot deze groep behoren ook werknemers die de afgelopen twaalf maanden tevergeefs naar werk hebben gezocht. Onder marginaal gehechte werknemers vallen ook mensen die naar school zijn teruggekeerd of arbeidsongeschikt zijn geworden, in welk geval ze al dan niet terugkeren naar de beroepsbevolking.

Naast de marginaal gekoppelde categorie omvat het U-6-tarief ook de onder tewerkstelling in de beroepsbevolking in zijn statistieken. De onder tewerkgestelden zijn mensen die de voorkeur geven aan een voltijdbaan, maar vanwege de economische omstandigheden genoegen nemen met deeltijdbanen. Terwijl het U-3-percentage deze categorie werknemers beschouwt als werkloos, beschouwt de U-6 deze groep als werkloos.

Dus het U6 cijfer doet er toe en zelfs zijn er nog hele studies naar de snelheid van verandering

Zowel het U-3-tarief als het U-6-tarief worden door de BLS gepubliceerd in het belangrijke maandelijkse USA banenrapport. Dat rapport wordt door marktwachters gebruikt om de gezondheid van de economie te meten. Om het officiële werkloosheidspercentage, de U-3, te berekenen, deelt de BLS de totale werklozen door de totale deelnemers aan de beroepsbevolking. Het maandelijkse tariefrapport van juni 2019 gaf bijvoorbeeld aan dat het totale aantal mensen met score werkloos 5,975 miljoen was en de civiele beroepsbevolking 259.037.000 mensen. Het werkloosheidspercentage werd daarom berekend op 5,975 / 259,037 = 3,7%.

In hetzelfde rapport van juni 2019 waren er 1.571 miljoen mensen die marginaal gehecht waren aan de beroepsbevolking. Het totale aantal werknemers met een deeltijdbaan om economische redenen bedroeg 4,347 miljoen. Bij de berekening van het U-6-tarief wordt de marginaal gekoppelde groep opgeteld bij zowel de teller (totaal werklozen) als de noemer (totale beroepsbevolking). Bovendien worden deeltijdwerkers alleen aan de teller toegevoegd, aangezien ze al tot de beroepsbevolking zijn gerekend. Het werkelijke werkloosheidspercentage, U-6, in juni 2019 was 7,2 procent. Dit is veel hoger dan het cijfer van 3,7 procent en is aantoonbaar een betere weerspiegeling van de toestand van de economie op dat moment.

De definitie is deels een vertaling van Investopedia.com

Het huidige U6 cijfer is 12 procent in november 2019 was dit percentage 6,8 procent bijna een verdubbeling in een jaar en dan staan alle Amerikaanse indices gewoon fors hoger….

Met de definitie van een depressie en de toelichting op de werkloosheid in de VS, zouden we kunnen zeggen dat we een heel snelle depressie achter ons hebben. Maar of hij definitief achter ons blijft is de vraag.

Los van de werkloosheidscijfers hadden we ook een kartel meeting van de OPEC. Dit had dus invloed op de olieprijs en die ging wonderwel omhoog. Natuurlijk zou je kunnen zeggen dat de olieprijs stijgt omdat de dollar zo zwak is.

Chinese bedrijven uit de VS?

Natuurlijk heb ik ook mijn verbazing en afkeuren uitgesproken over het feit dat China het niet goed vond dat (lees zeer zware straffen gaf aan bestuurders) een bedrijf valse omzet en frauduleuze winstcijfers publiceerde in eigen land, maar het prima vond indien dat  men dat in Amerika deed. Dat leidde dit jaar nog tot een daling van 80 procent in het aandeel Luckin Coffee dat omzetcijfers verzon. Dus strenger toezicht is prima, maar we vonden het allemaal ook heel normaal dat Tiktok ineens over moest naar een Amerikaanse eigenaar. De Amerikanen kwamen afgelopen week ook met regels die zelfs tot delisting van een aantal Chinese bedrijven gaan leiden en dan niet alleen frauduleuze bedrijven maar ook gewone Chinese bedrijven die gelinked zijn aan de overheid. Nu zijn mijns inziens alle Chinese bedrijven gelinked aan de overheid dus wat moeten we daar van vinden? Zie WSJ 

Op een ander moment zal ik terugkomen op deze wetgeving.

Nog even een paar bijzondere aandelen.

Salesforce, CRM software doet overname van Slack een bedrijf dat een jaar geleden nog als private compagnie 7 miljard waard was, maar naar de beurs ging op 20 miljard waarde en dus toen dus al te duur was. Het bedrijf wordt nu voor meer dan 27 miljard gekocht en voor de duidelijkheid het maakt geen winst en heeft niet eens bijzonder veel gebruikers.

Grafiek Bron Finance Yahoo

We hebben dit jaar nog 17 USD gezien, nadat de eerste IPO koers 38,50 USD was en het aandeel staan nu na het bod bijna op 43 USD.

Salesforce dat het bod doet is wat mij betreft dus een verkoop kandidaat. De grafiek bevestigt dit.

Geen Lockdown problemen?

Starbucks is voor mij omdat iedereen heeft alleen coffee to go heeft al een tijdje een sell. Maar de grafiek blijft er anders over denken. Helaas pak ik mijn verlies en sluit deze short.

De vrachtwagen van (nu nog) 7 miljard

Nikola was wel een short die het prima deed, een verhaal om later aan je kleinkinderen te vertellen. (zie vorige columns). Geen productie, geen bewijsbare trackrecord, slechts een fantasie die waterstof heet en toch nog steeds een marktwaarde van meer dan 7 miljard. Mijn short is gesloten ik ga liever naar meer liquide bedrijven als Tesla.

Sprekende over shorts

Tesla heeft een Twindicator op 515,648 als we daar onder gaan, zullen we volle bak short gaan. Nu gewoon nog even aan de zijlijn.

Als de dollar valt

We zien een vlag (Flag) patroon in de Euro/Dollar grafiek en daarmee is technisch gezien de 1,26 niet ver uit beeld en wordt de dollar dus nog zwakker. Nu kunnen we economische en fundamentele theorieën in de strijd gooien om de dollar te verklaren, maar ik heb me voor altijd beperkt tot de grafiek en dit werkt voor nu weer prima.

Het dollar effect

Los dat de dollar daling effect heeft of de winsten (in Euro’s) van Europese bedrijven zoals ASML, Philips, etc., zou een zwakke dollar eigenlijk de Goudprijs en de Zilverprijs moeten laten stijgen. Op de Goud grafiek krijgen we pas bij een doorbraak door de Twindicator op 1.846,55 weer een koopsignaal.

Poor men gold

Voor zilver ligt het koopniveau op de Twindicator op 25.2779

De lange rente omhoog

De 30jarige rente in de VS loopt weer stilletjes op en de ETF of de staatsobligaties op deze periode (TLT) geeft dan ook verkoopsignalen. De Twindicator met weer een koopsignaal ligt pas weer op 160,69

Moeilijke beurs blijft het verhaal, vooral omdat we steeds omhoog gaan op vaccin verhalen terwijl we praktisch toch nog wat “probleempjes” hebben op te lossen in de uitrol. Ook maakt helemaal niemand zich druk over de Brexit die dit weekend weer niet tot een deal kwam.

Let wel:

De Column is op persoonlijke titel geschreven door: Cees Smit, mede in het licht van zijn Actief Offensief portefeuille (ook wel de Guardian strategie). In het verleden was dit op IEX.nl De Polder Portefeuille ( later de Lage Landen Portefeuille). Deze absolute return strategie is geheel onafhankelijk van de andere portefeuilles/strategieën van de Today’s Group en speelt met regelmaat ook in op dalingen.

De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen.