Uiteindelijk komen ze allemaal aan de beurt en wordt de wereld weer gewoon normaal. Waar heb ik het over? Nou, allereerst over Autobedrijf Tesla. In Nederland is slechts 1 procent van alle verkochte auto’s volledig elektrisch. In de rest van de wereld is dat niet veel anders. Vaak ligt dat percentage elders nog lager. Tesla opereert dus in een niche (volledig elektrische auto’s) en was tot voor kort, als enige elektrische autofabrikant, meer waard op de beurs dan alle andere beursgenoteerde autofabrikanten als GM, Ford, BMW, Porsche, Volkswagen.
Door de daling in de koersprijs van Tesla afgelopen week is Tesla weer minder waard dan GM. Toch is het nog steeds meer waard dan Ford en vele andere autofabrikanten die (1) veel meer auto’s verkopen en (2) niet afhankelijk zijn van subsidies. Daarnaast hoeven andere autofabrikanten niet bang te zijn batterijen te kort te komen. Als we kijken naar de daling in de beurswaardse van Tesla van afgelopen week kunnen we dus spreken van een goed begin. Maar….. we zijn nog lang niet bij normaal.
Los van het grote plaatje zou je, kijkende naar de korte termijn grafiek, rekening moeten houden met een tijdelijke steun rond de 300. Maar nogmaals, omdat het aandeel Tesla zo extreem gewaardeerd staat ten opzichte van de rest van de autofabrikantensector, is het voor mij zeker geen long kandidaat.
Andere gekte
Afgelopen weekend vond de G20 meeting in Hamburg plaats. Die ging, zoals we hebben gezien, gepaard met enorm veel geweld en vernieling. Nu was het eigenlijk geen echte G20 meeting maar meer een G18+2. Een van die +2 was Nederland die weer voor spek en bonen aanwezig mocht zijn. De andere +2 was Amerika, die ook niet meer echt tot de groep hoort. Nu was dat natuurlijk het echte nieuws want wat we al wisten werd bevestigd. De Amerikanen willen hun eigen markt beschermen en willen niet meer mee doen aan milieuafspraken. Het zijn echter juist de wereldhandel en de gemeenschappelijke aanpak van de economie die ons hebben gebracht waar we nu zijn. Teruggaan naar een protectionistische economie betekent dus dat we moeten vrezen voor de toekomst van de wereldhandel en dus de economie.
Echte gekte
De echte gekte zit overigens niet bij een paar bedrijven die te duur zijn, of bij land dat niet meedoet in afspraken. Nee, de echte gekte zit hem in de extreem hoge schuldenniveaus. De schulden van bedrijven, huishoudens en de overheid bij elkaar opgeteld zijn 217.000 miljard USD. Dat bedrag is 324 procent van het wereldwijde BBP (Bruto Binnenlands Product). We zetten dus niet alleen nieuwe records neer op de beurs, maar ook in ons schuldenniveau. Ter vergelijking: in 2007 was het wereldwijde schuldenniveau ‘slechts’ 276 procent van wereldwijde BBP.
De Chinezen hebben, in een kleine tien jaar, hun schuldenniveau weten te verdubbelen naar 300 procent van hun BBP. China heeft volgens inschatting 33.000 miljard USD schuld, de VS 63.000 miljard USD, het westen (exclusief de VS) 97.000 miljard USD en opkomende markten (exclusief China) 24.000 miljard USD.
In Latijns Amerika wordt het bedrijfsleven tegenwoordig gefinancierd met slechts 10 procent eigen vermogen. Vroeger was dit nog met 40 procent eigen vermogen…We kunnen dus stellen dat het wondermiddel dat de kredietcrisis heeft ‘opgelost’ (lage rente en goedkoop lenen) vroeg of laat enorme neven effecten gaat geven.
Sprekende over neveneffecten
De centrale banken kopen al een tijd lang (vanaf maart 2015) staatsobligaties van diverse kwaliteit op uit de markt. In juni 2016 voegde de centrale bank daar ook bedrijfsobligaties aan toe met als doel meer inflatie en economische groei te bewerkstelligen in de Eurozone. De ECB heeft op dit moment 96 miljard euro aan bedrijfsleningen uitstaan op de balans. Hieronder vallen ook ook leningen aan Nederlandse bedrijven zoals AkzoNobel, DSM, Heineken, Shell etc. Maar wat als deze bedrijven overgenomen worden door Hedge Funds die het bedrijf volduwen met schulden? Inderdaad, dan zitten de belastingbetalers met de problemen. Maar is dit dan geen oneerlijke concurrentie? Deze bedrijven kunnen nu dus goedkoper lenen dan hun concurrenten. Het gaat om publiek geld dat hiernaartoe gaat. Vinden we dat dan echt wenselijk?
Deze keer is het anders
Een fonds dat ook altijd een “beetje gek”overkomt is Amazon. Ik heb het aandeel meegemaakt tijdens de hype in 2000 en enorm zien corrigeren. Maar de gekte van 2000 is een kinderspelletje in vergelijking tot de huidige hype. We hebben een duidelijk verkoopsignaal in het aandeel van Amazon. Dus als er een herstel komt, geniet dan van die niveaus, om daarna opnieuw short te gaan.
Rente loopt op
De afgelopen week zakte de Duitse Bund en dus liep de rente op. Mocht je meegehandeld hebben dan is het goed om wat winst van de tafel te halen en bijvoorbeeld je turbo om te ruilen naar een product met lagere hefboom.
In de AEX hebben we nog steeds een verkoopsignaal, maar technisch gezien zou je hier even steun kunnen gaan zien.
Twin of Win indicator
De Twindicator geeft ook nog steeds verkoopsignalen in de AEX. Er is nu dus ook geen reden om ineens heel positief te worden.
Zoals eerder gezegd hebben we ook verkoopsignalen voor de Duitse Dax.
Sinds afgelopen donderdag hebben we ook verkoopsignalen in de S&P 500.
De Dow Jones Industrial index (DJACT) doet nog niet mee in het verkoopspel. Dat komt omdat het juist de IT (lees FAANG) aandelen zijn die veel te hoog staan.
Nasdaq: een herstel maakt nog geen zomer
Afgelopen week hadden we enigszins te maken met een herstel in de Nasdaq index. Maar de Nasdaq Composite heeft nog steeds een verkoopsignaal.
Ook in de, minder brede, Nasdaq100 hebben we nog steeds een verkoopsignaal.
Goed om te weten is dat we nu ook in de heel brede markt index, de Wilshire5000, verkoopsignalen zien.
De Japanse Nikkei225 hikte vrijdag al tegen een mogelijk short signaal aan. We gaan zien hoe we maandag morgen zijn gevaren (deze column is van zondag).
De Euro Dollar koersbeweging zou effect moeten hebben op Europese bedrijven. Ik ben benieuwd wat we tijdens de stroom aan (bedrijfs)cijfers zullen gaan zien en horen.
Even FAANGEN
Bij de bedrijven die al enige tijd zeer hooggewaardeerd zijn beginnen we een correctie te zien. Een voorbeeld hiervan is 3D Systems DDD, die recent wegzakte.
Facebook leek maar even te dalen maar kreeg meteen weer een herstel. Toch hebben we een verkoopsignaal voor Facebook in de Twindicator.
Netflix staat, ondanks een recent herstel, nog steeds op een verkoopsignaal.
Tot slot
Het effect van het nieuws dat de Europese toezichthouder Google een enorme boete oplegde ebde, ondanks het enorme bedrag, snel weer weg. Ook hier blijven we toch verkoopsignalen houden.
Conclusie: we hebben mogelijk het gevoel dat het beter gaat met de economie in de wereld, maar onderhuids is er van alles aan de hand en zijn er duidelijk grote trends aan het ontstaan.
– Door: Cees Smit (Frank van Dongen).
__________________________________________________________________________________
De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen.