De Technische Belegger, Jaargang 28 Nr 1, 3 januari 2022
Laten wij beginnen met u een succesvol maar bovenal gelukkig en gezond 2022 toe te wensen.
En na deze goede wensen gaan we toch over tot de orde van de dag. Wie begin 2021 durfde te stellen, dat de AEX Index in 2021 met 27,8% zou gaan stijgen, en dat ook nog eens zonder rekening te houden met dividend, zou voor gek verklaard zijn. En al helemaal als men ook zou hebben geweten hoe diep de Covid-crisis wereldwijd zou ingrijpen in het leven van alledag. Maar een flink aantal faillissementen in de Chinese vastgoedsector, ingrijpen van de Chinese overheid in de big-tech-wereld, de dreiging van Rusland jegens Europa om Oekraïne en het mislukken van project Afghanistan, het mocht allemaal niet baten. Veel, vooral Westerse beurzen denderden afgelopen jaar door alsof er niets aan de hand was. 2021 is typisch een jaar geweest waarin te veel kennis over financiële markten geleid heeft tot een te voorzichtige positie.
Alleen beleggers die bijna blind in de, begin dit jaar al dure, big-tech en semiconductor aandelen stapten, konden dit rendement evenaren. Althans, er is nog een hoek waarin de resultaten minstens zo sterk waren en dat is in de hoek van de fundamentele waarde beleggers, in ons geval de Prijs<Waarde Methode. Hier werd zelfs een resultaat van 35,4% behaald, netto na kosten. Doorgaans maken onze cliënten gebruik van een mix van systemen, dus vrijwel nergens is dit rendement behaald voor de gehele portefeuille, maar per saldo zijn daardoor toch ook voor onze cliënten mooie resultaten behaald. Of dat in 2022 wederom het geval zal zijn is nog een open vraag. Feit is, dat het financiële landschap komend jaar drastisch gaat veranderen. Want zowel de ECB als de FED gaan dit jaar hun obligatie-opkoopprogramma’s stoppen (tapering wordt dan toch een feit).
De FED kondigde zelfs aan, dat zij ook de rente dit jaar al denkt te gaan verhogen. Maar of dat daadwerkelijk gaat gebeuren is nog een open vraag. Want het kernprobleem van de huidige markt is de inflatieverwachting. Die is nu nog hooggespannen. De kans is echter groot, dat de inflatiecijfers in de komende maanden gaan dalen. En als dat gebeurt, dan krijgt mevrouw Lagarde dus gelijk. Dan zal de inflatie terugzakken tot om en nabij de 2% per jaar en is er geen enkele noodzaak om de rente daadwerkelijk te gaan verhogen. Want renteverhogingen kunnen een flink aantal overheden in de problemen brengen. Het liefste doet de ECB dus niets aan de rente. Het al dan niet stijgen van de rente is overigens nog niet eens het directe probleem. Maar als de inflatie mee valt, dan zal ook de inflatieverwachting in de markt gaan dalen. Dan zou ook 2022 nog wel eens flink positief kunnen verrassen.
En dan nog voor de technische analisten onder ons: een Decennium-jaar eindigend op een 2 (2022) is gemiddeld genomen een prima beleggingsjaar.
De AEX Index op dagbasis (fig. 1)
Het dilemma, dat hierboven is geschetst is goed te zien in de daggrafiek van de AEX Index. Na de prachtige rit van 2021 is de koers in het najaar tot tweemaal toe gezakt tot een steunniveau rond 750, dat goed kan dienen als een neklijn voor een kopschouderpatroon. Als dit patroon bewaarheid wordt, dan zijn de linkerschouder en het hoofd inmiddels voltooid en zal binnenkort blijken of de rechterschouder ook wordt afgerond. Het mooie van dit patroon is, dat er een keurige stoploss valt te bepalen. Als de index daadwerkelijk in januari door de steun op 750 zakt, dan kan een koersdoel berekend worden van 670 punten. Maar of dit zeer negatieve scenario een feit wordt, zal grotendeels afhankelijk zijn van de inflatieverwachtingen in de markt.
Natuurlijk, de dreigementen van de Russische president Putin kunnen een groot probleem worden als hij ze uitvoert. Maar laten we er voorlopig vanuit gaan, dat ook de heer Putin in de kern een verstandig man is, die vooral uit is op het behoud van zijn macht, niet op het ontketenen van een oorlog die hij niet kan winnen. In dat geval is er momenteel sprake van een fase van correctie, in afwachting van meer duidelijkheid over de inflatie. Januari hoeft dan nog steeds niet een hele mooie maand te worden, maar de lange termijn oplopende trend is dan niet in gevaar. Overigens betekent een dalende AEX Index nog niet dat er niets verdiend kan worden met aandelen.
Want als de rente daadwerkelijk stijgt, dan zal sprake gaan zijn van een flinke sectorrotatie, een die in feite al enkele weken zichtbaar is. Tech-aandelen zullen dan het onderspit delven ten faveure van de meer klassieke ondernemingen op de beurs. En daarmee zijn de kansen voor aandelenbeleggers in 2022 nog steeds goed.
S&P 500 Index op weekbasis (fig. 2)
Als er al iets te zeggen valt van de langere termijn, dan is het in elk geval goed om daarvoor even naar de Amerikaanse markt te kijken. In figuur 2 ziet u daarom de weekgrafiek van de S&P 500 Index. Daar lijkt niets aan de hand te zijn. December heeft zelfs een nieuwe “All-Time high” voor deze index opgeleverd. Van lange termijn topvorming is hier geen sprake. Het enige minpuntje, dat deze grafiek toont, is dat de trend qua tempo aan het afvlakken is.
Dat wordt ondersteund door de negatieve divergenties in de indicatoren onder in de figuur (toch nog een extra minpuntje, zij het dat die indicatoren allemaal nog stijgen, waarmee de negatieve divergentie snel kan worden opgeheven). Het is daarmee mogelijk, dat een toppatroon in de maak is. Maar het is te vroeg om dat al te duiden, althans als men op figuur 2 afgaat. Daarom laten wij u nog een andere Amerikaanse index zien in figuur 3
De Russell 2000 Index, weekbasis (fig. 3)
De Russell 2000 Index, een bredere index dan de S&P500, ziet er aanmerkelijk minder positief uit. Hier is de zwakke maand november niet door een nieuwe top gevolgd. In tegendeel, december is hier gebruikt om een min of meer zijwaartse correctie door te maken, die bovendien nog binnen de grenzen van een eerdere correctiefase plaatsvindt. Dit beeld is ronduit negatief. De kans dat deze index in de komende weken tot onder de steun van 2.100 zakt is levensgroot. Daarmee bevestigt figuur 3 de onduidelijke fase waarin de markten zich bevinden. Markten willen best omhoog, maar dan moet er wel iets in het beeld van de inflatie wezenlijk veranderen, dat de markt momenteel heeft.
DAX Index op dagbasis (fig. 4)
Ook in Duitsland is het beeld niet helder. Ook hier is een neklijn te tekenen, waarboven zich al enkele maanden een min of meer zijwaarts patroon ontwikkelt. Ook dit patroon kan, net als bij de AEX Index, uitdraaien op een kopschouderpatroon, maar hier is nog geen sprake van een symmetrisch beeld en dat maakt dit beeld als kopschouder top onwaarschijnlijker. Maar steunniveau’s, zoals de lijn die hier in de figuur rond 15.015 is getekend, blijven, als ze meerdere keren getest worden, niet eeuwig stand houden. En hier is de steun al vier keer geraakt. Het goede nieuws is dat in dit geval de indicatoren juist positief divergeren. Het korte termijn beeld is daarmee niet persé zwak te noemen, maar het wordt wel tijd, dat de top, die in oktober werd bereikt, al was het maar voor even, doorbroken wordt.
Conclusie
De aandelenmarkten verkeren op een cruciale tweesprong. Het is goed mogelijk, dat de weg omhoog weer wordt ingezet, maar daar is dan wel enige hulp voor nodig. Vermoedelijk moet die komen van hetzij meevallende inflatiecijfers, hetzij een oplossing voor het Russische probleem met de Westerse geopolitieke drang naar het Oosten, hetzij een meevaller in de Amerikaanse tussentijdse congresverkiezingen, die dit jaar gaan plaatsvinden. Tot die tijd zal de huidige fase van correctie waarschijnlijk worden voortgezet. Nieuwe toppen zijn dan best denkbaar, maar die zullen dan snel weer door een volgende correctie gevolgd worden. Januari 2022 wordt geen gemakkelijke maand voor beleggers.
De rente in $ en € op weekbasis (fig. 5)
Na een korte daling van de lange rente in de VS en in Europa steeg de rente op de kapitaalmarkten in december opnieuw. Maar veel is er per saldo niet gebeurd. Het plaatje ziet er niet goed uit in figuur 5, maar er is geen sprake geweest van flinke doorbraken omlaag. Of het moet de middelste grafiek zijn, daar is wel sprake van een doorbraak omlaag, maar hier ziet u de koersontwikkeling van een Nederlandse staatsobligatie die in 2037 op 100% wordt afgelost.
De looptijd van deze obligatie daalt langzaam maar zeker en deze koers zal uiteindelijk volledig terugzakken tot de aflossingskoers van 100% (nu nog 157%). Een doorbraak omlaag zal hier dus per definitie plaatsvinden. Maar in de andere twee grafieken heeft de steun het nog altijd gehouden. Er is hier overigens ook in beide gevallen sprake van lagere toppen en lagere bodems, de definitie van een dalende trend. Een verdere daling (lees stijging van de rente) is daarmee het meest waarschijnlijke, maar hierop vooruitlopen is niet verstandig in deze fase.
Voor de US$ hebben wij dit keer een kortere termijn grafiek gekozen. En dat komt, omdat hier het beste de huidige situatie van de $-koers zichtbaar is. De twee blauwe lijnen in de figuur, die naar elkaar toe komen (en respectievelijk nu op 0,925 en 0,826 liggen) geven de twee lange termijn trendlijnen weer waartussen de $-koers zich momenteel beweegt. Die lijnen lopen naar elkaar toe, maar liggen nog redelijk ver uit elkaar. Daartussen liggen twee rode lijnen, die de kortere termijn weerstand- en steunlijnen weergeven (tussen 0,896 en 0,861). Deze twee lijnen liggen dichter bij elkaar. De koers ligt nog tussen deze twee lijnen. Als de inflatiecijfers in met name de VS tegen blijven vallen, dan zou de bovenkant op 0,896 gebroken kunnen worden en kan de koers uiteindelijk zelfs tot 0,925 stijgen. Vallen de inflatiecijfers mee, dan kan het omgekeerde gebeuren. Maar een definitieve uitbraak verwachten wij in januari in elk geval nog niet. De grafiek is in elk geval nog niet beslissend.
De prijs van een vat Brent-olie (fig. 7)
Ook de grafiek van de olieprijzen is nogal dualistisch te noemen. In figuur 7 hebben wij boven elkaar eerst de index voor OPEC-olie opgenomen en daaronder de koersontwikkeling van Brent-olie (US$ per vat). In de bovenste figuur is sprake van een lange termijn uitbraak omhoog en een geleidelijke daling boven langs de bovenste dalende trendlijn. Hier is daarmee sprake van een adempauze waarin de uitbraak wordt verwerkt en waarna de koers weer verder omhoog zou kunnen. Maar in de onderste grafiek is geen uitbraak te zien en is de koers juist onder de dalende trendlijn teruggezakt. Hier heeft de trendlijn als weerstandslijn gediend en moet nog een uitbraak plaatsvinden voordat de opgaande trend weer hervat wordt. En de indicatoren onder in de figuur zijn nog maar net begonnen aan een daling. Daarmee is ook hier sprake van onduidelijkheid.
De conclusie is dat er een correctiefase is ingezet, die nog niet voorbij is, en de kant waarin de uiteindelijke uitbraak gaat plaatsvinden is nu nog niet te duiden. Opnieuw, geen helder beeld.
Goud (fig. 8)
December was wel positief voor de prijs van het goud. In feite is het beeld, dat wij u in figuur 8 laten zien, misschien wel het meest heldere beeld van alle acht grafieken, die wij in deze editie van de Technische Belegger hebben getoond. Want hier is duidelijk sprake van een correctiepatroon dat haar voltooiing nadert met als meest waarschijnlijke vervolg een uitbraak omhoog. De eerste, te nemen grens is US$1.850 per troy ounce met vlak daarboven nog US$1.920 per troy ounce. Maar ook hier geldt, eerst zien, dan geloven, want voor hetzelfde geld valt de inflatieverwachting uiteindelijk wereldwijd terug in de komende weken en komt er een oplossing voor de discussie met President Putin, en dan is de steun op US$1.740 waarschijnlijk niet veilig.
Beleggen en de Today’s Group TA-methodiek
Wij hebben het in de inleiding al enigszins weergegeven, het was een mooi jaar, maar geen uitzonderlijk jaar wat ons betreft. De meeste modellen hebben de doelstellingen gehaald, maar met name onze aandelenselectoren (Benelux èn Europa) hebben dit jaar een tegenvallend resultaat laten zien. Beide modellen gelden als offensief en dan is een rendement van 11,2%, resp. 5,9% netto mooi, maar niet als men dat afzet tegen de AEX Index (27,8%) en de EuroStoxx 50 Index (21,0%). De reden is bekend, wij zijn te vroeg uit de tech-aandelen gestapt, terwijl de steeds maar terugkerende Covid-problemen het herstel van de meer klassieke aandelen steeds weer heeft uitgesteld. In deze twee modellen zijn wij daarom nog niet volledig belegd en bestaat bovendien het stuk dat wel belegd is, uit aandelen die weliswaar zeer goedkoop zijn, maar die nog aan de weg omhoog moeten gaan beginnen. Wat in het vat zit verzuurt niet kan men zeggen, maar dat verandert niets aan de matige prestaties van deze modellen voor het jaar 2021. Gelukkig volgen veel van onze beleggers ook het Prijs<Waarde model en dat heeft dit jaar een fantastisch resultaat behaald. Ook de resultaten van onze obligatieportefeuilles zijn positief uitgepakt afgelopen jaar en dat in een jaar van per saldo stijgende rentes. Al met al kunnen we terugkijken op een voor vrijwel iedereen positief beleggingsjaar met waarschijnlijk goede vooruitzichten voor het komende jaar. Wij zijn dan ook vol vertrouwen in de overtuiging, dat de consistente aanpak, die wij voorstaan, ertoe zal leiden dat wij ook komend jaar wederom de doelstellingen van onze cliënten in financiële zin kunnen behalen.
Rest ons daarmee u nogmaals een gelukkig nieuwjaar en een gezond en voorspoedig 2022 toe te wensen.
De volgende uitgave van de Technische Belegger verschijnt op maandag 31 januari 2022.
Meer informatie over vrijwel alle effectentransacties, welke wij in de portefeuilles van onze cliënten hebben uitgevoerd en andere beleggingsoverwegingen, welke uit onze dagelijkse analyses voortvloeien, treft u aan op onze website
Disclaimer
De auteur is medeverantwoordelijk voor het beleggingsbeleid van Today’s Group BV, een vermogensbeheerder met vergunning van de AFM. Dit stuk is geen beleggingsadvies. Wie conform bovenstaande ideeën belegt of wenst te beleggen doet dat voor eigen rekening en risico. In dit kader wijzen de auteur en Today’s Group BV alle verantwoordelijkheid voor de inhoud van dit stuk van de hand. De besproken effecten en strategieën vertegenwoordigen een hoog risico.