Obligatiemarkten gaan onderuit

Deze publicatie, 8 juli 2023, is op persoonlijke titel en kan mogelijkerwijs niet de mening van het bedrijf (Today’s Group) vertegenwoordigen het is de persoonlijke mening van Gijsbrecht van Dommelen. 

Koers van de AEX Index op het moment van schrijven (8 juli 2023) 752,53

Inleiding:        

Met een doorbraak omlaag gaf de 10-jaars Treasury index in de VS het startsein voor de volgende stap in de bear trend op de obligatiemarkten. De rente stijgt weer verder, de yield curve wordt nog negatiever en geld lenen wordt weer duurder. En dus zijn aandelen rijp voor een volgende afstraffing.

NB. Calamiteiten niet in aanmerking genomen

De arbeidsmarktcijfers in de VS waren ditmaal de trigger, die markten uit balans brachten. Onderliggend is te zien, dat de Amerikaanse economie wel degelijk afglijdt richting een recessie. In de maakindustrie in Europa en de VS is de recessie al een feit. Maar de cijfers wezen er ook op, dat de arbeidsmarkt in de VS nog steeds redelijk robuust is. Van grote toenemende werkloosheid is geen sprake. Het bracht marktvorsers ertoe om de renteverwachtingen voor de komende maanden naar boven toe bij te stellen met een negatieve uitbraak op de obligatiemarkten tot gevolg. De rente stijgt weer, ook op het lange eind van de yield-curve. Ondertussen zijn juist de koersen van aandelen van groeiondernemingen afgelopen maand verder doorgestegen. Dat rijmt niet. AI is natuurlijk een argument om groeiverwachtingen op te schroeven, maar dat maakt aandelen per saldo niet goedkoper. En dus zakten koersen wereldwijd in korte tijd met enkele procentpunten (gemiddeld gezien). Opvallende beweging daarbij is het herstel van veel small-cap aandelen op vrijdag. De Russell 2000 index, al maanden een sterke achterblijver ten opzichte van de grotere broertjes zoals de S&P 500 Index, maakte vrijdagavond een groot deel van te verlies van de dag ervoor weer goed.

Wat hier te zien is, is een switch terug naar waarde-aandelen uit groeiaandelen. En die tendens zal nog wel even aan kunnen houden. Maar juist de waarde aandelen zijn erg gevoelig voor een recessie. Dus veel kunnen die nog niet qua koers oplopen. Ze zijn gemiddeld genomen goedkoop, dat wel, maar als de recessie in alle hevigheid toeslaat, dan zijn ze niet immuun voor een algehele daling van aandelenkoersen. Van echte verkoopsignalen is nog geen sprake, de reactie bleef hangen boven belangrijke steunniveaus (zie ons commentaar hieronder over de korte termijn positie van de AEX Index). Maar de heftigheid waarmee de trend plotsklaps keerde moet een duidelijke waarschuwing zijn voor beleggers. Wij schreven het al in de Technische Belegger van afgelopen week, als deze markt draait, dan zou het wel eens heel hard omlaag kunnen gaan! De DAX Index brak in elk geval wel door de lange termijn trend omlaag en heeft daarmee als eerste grote Westerse index een duidelijk verkoopsignaal afgegeven, zelfs op de weekgrafieken. Een korte termijn pull back richting 15.750 is overigens niet meer dan normaal in dit beeld!

De AEX Index op dagbasis

Een herstel, vanaf het slotniveau van vrijdag (753,52) tot 760 – 765 mag als vrij normaal beschouwd worden, maar verder is het beeld in de daggrafiek van de AEX Index dramatisch verslechterd. Want de doorbraak omhoog, door de dalende trendlijn die vanaf de laatste top van de index meer dan een jaar geleden getrokken kon worden werd met geweld en binnen twee dagen ongedaan gemaakt waarbij bovendien ook de oplopende trendlijn die als steun zou moeten hebben gediend gebroken werd. Dit is een klassiek voorbeeld van een “valse uitbraak”. En valse uitbraken worden doorgaans gevolgd door scherpe tegengestelde bewegingen omdat in feite de hele markt dan even scheef zit en gedwongen wordt om te draaien. De candle van vrijdag was wel weer een mooie, in die zin dat een hogere opening maandag een kortstondige herstelreactie kan inluiden, maar gebruik dit dan niet om in de markt te stappen. Als er al sprake was van een campingrally, dan is die voor wat de AEX Index betreft echt voorbij.

En wie de Technische Belegger regelmatig leest weet, dat wij ernstig rekening houden met een AEX Index die nog dit jaar tot onder de bodem van enkele maanden geleden kan zakken. En die bodem ligt op 611,74!

De 10-jaars rente in Europa en de VS

De lange rente in de VS gaf afgelopen week een belangrijk negatief signaal af. Na maanden van ligt oplopende obligatiekoersen in de $-zone zakten koersen voor 10-jaars Treasuries donderdag en vrijdag jongstleden door de onderste steunlijn. Daarmee is de rentestijging op de kapitaalmarkten hervat. In Europa is dezelfde beweging te zien, waarbij hier echter het beeld in feite negatiever is, omdat afgelopen week de Bund future al de onderkant van de range bereikte, tevens het belangrijkste steunpunt voor de korte termijn. De reden waarom de rente weer is gaan stijgen zit hem niet in de zich ontwikkelende recessie, maar in het feit dat markten er meer en meer van overtuigd beginnen te raken, dat de bestrijding van de inflatie veel minder gemakkelijk verloopt dan Centrale Bankiers graag zouden willen. En dat is gevaarlijk, omdat de recessie zich echt wel aan het ontwikkelen is en hij daarom veel dieper kan gaan uitvallen dan men aanvankelijk hoopte. Centrale Bankiers hebben veel te lang vastgehouden aan de goedkoopgeld politiek van de voorbije jaren en gaan daar nu, met een structureel veel hoger renteniveau, de prijs voor betalen. Afgelopen week ging opnieuw een grote onderneming failliet, dit maal in Frankrijk (Casino met moeder Rallye). Noch zijn dit geïsoleerde gevallen waar meer aan de hand is dan alleen de hoge rentekosten, maar de stijgende rente is ook in dit geval wel de druppel geweest die de emmer van problemen heeft doen overlopen. En dit gaan we nog veel vaker zien in de komende maanden.

De US$ uitgedrukt in Euro’s

Ondanks de dreigende verdere verkrapping in de VS blijft de $ zwak. Maar de zone tussen 0,89 en 0,91, die nu al enkele maanden als steunzone dient, is nog altijd in leven. En dus is het afwachten geblazen. Short gaan in de $ is nog steeds geen goed idee.

De Brent Olie prijs

De olieprijzen herstelden afgelopen week iets. Brentolie is daarmee weer bij de bovenste dalende trendlijn terechtgekomen, die vanaf de top uit voorjaar 2022 kan worden getrokken. Deze lijn zal uiteindelijk gebroken worden, hij bestaat al te lang, maar o dit tot een krachtige rally zal leiden wagen wij te betwijfelen. En ondertussen zakt de wereldeconomie verder weg in het recessiemoeras, geen goed teken voor de vraag naar olie. Ook olie “is not the place to be”.

De prijs van een troy ounce Goud

Zoals mocht worden verwacht, veerde de prijs van een troy ounce goud iets op. Zowel in $’s als in € is een belangrijke steun bereikt, die als basis kan dienen voor de volgende opgang. Maar klopsignalen zijn nog niet gegeven en dus moeten beleggers nog even geduld hebben. Want voor hetzelfde geld is de adempauze slechts een tussenstation in een verdere neergang (wij achten dat niet waarschijnlijk, maar het is wel mogelijk) en dan stapt u te vroeg weer in. Zolang goud in $’s gemeten nog boven US$1.915 per troy ounce blijft hangen is er overigens weinig aan de hand.

Strategie

Wij hebben eind juni alle posities in iBoxx High Yield ETF verkocht en zijn verder gegaan met de aankoop van fondsen die in eerste klas €-genoteerde obligaties beleggen met gemiddelde looptijden van 5 jaar en langer. Veel van dit soort fondsen handelen inmiddels op koersen waarbij een effectief rendement in de portefeuille wordt behaald van ruim 5,5% en dat biedt een prima buffer tegen verdere rentestijgingen, terwijl u wel profiteert als de wereld inderdaad in een recessie terecht komt en rentes dus weer wat zullen gaan dalen.

Disclaimer

De auteur is medeverantwoordelijk voor het beleggingsbeleid van Today’s Group BV, een vermogensbeheerder met vergunning van de AFM. Dit stuk is geen beleggingsadvies. Wie conform bovenstaande ideeën belegt of wenst te beleggen doet dat voor eigen rekening en risico. In dit kader wijzen de auteur en Today’s Group BV alle verantwoordelijkheid voor de inhoud van dit stuk van de hand. De besproken effecten en strategieën vertegenwoordigen een hoog risico.