In de Outlook van december hebben we onze vooruitzichten voor het nieuwe jaar naar voren gebracht. Nu circa een maand later gaan we de wereldeconomieën en effectenmarkten opnieuw bekijken en geven wij onze beleggingsvisie voor de komende periode.

Is het een bubbel waar de Amerikaanse aandelen in verkeren?

Afgelopen jaar steeg de S&P 500 Index in USD met 19,5% en ook dit jaar mag er al circa 6,0% bijgeschreven worden. Het vertrouwen van de consument is in het afgelopen halfjaar sterk toegenomen, de inkoopmanagers ondersteunen dit beeld en zijn positief over verdere economische groei in de ontwikkelde landen. In de USA is de groei van het BBP versneld, de werkloosheid heeft het laagste percentage in 17 jaar bereikt, te weten 4%, de dollar is het afgelopen jaar gedaald wat de export heeft bevorderd en de financieringskosten zijn relatief laag. Daarnaast heeft de economie een fiscale stimulans gekregen door de verlaging van de vennootschapsbelasting met 14% begin dit jaar.

De Amerikaanse beurs zit al jaren in een bull market, maar of het nu in de laatste fase ervan is aangekomen? De timing is in hoge mate afhankelijk van een keerpunt in sentiment. De Fed kan de trigger leveren voor dit keerpunt. In de vorige Outlook spraken wij al de verwachting uit dat de Amerikaanse tienjaarsrente in 2018 met circa 0,5% zou stijgen naar circa 3,0%. Hiervan is nu in één maand al de helft bereikt. Ook heeft de Fed al aangegeven te verwachten dat zij dit jaar de korte rente in drie stappen zal verhogen.

De krappe arbeidsmarkt nodigt uit om de lonen te laten stijgen wat de inflatie een lift kan geven. Dit is echter nog maar voor een deel verdisconteerd in de lange termijn kapitaalmarktrente. De markt lijkt dus voorlopig geen substantiële inflatie en loonstijging te verwachten. Wat ligt daaraan ten grondslag? Een aantal factoren onder andere het gebruik van nieuwe technologieën, robotisering en big data toepassingen is de arbeidsmarkt aan het veranderen. De mens is er straks naast de machine. Routinematige werkzaamheden en standaard adviesdiensten worden als eerst door de machine overgenomen. Deze transitiefase zorgt voor een drukkend effect op de lonen.

Over Trump valt veel te zeggen, ook over zijn economische beleidsmaatregelen. Begin vorig jaar verkondigde hij dat de dollar veel te duur was en fors naar beneden moest, en jawel de dollar is met 14,5% gedaald t.o.v. de euro. Nu gaan er geluiden op dat de inflatie fors omhoog moet, liefst naar 3% of meer in de komende jaren. De zwakkere dollar zorgt al voor duurdere import en licht oplopende kerninflatie.
De jarenlange bull market is gevoed door zeer lage rentes, extreem ruim monetair beleid, stijgende overheidsuitgaven en een toenemende schuldenberg en zo kunnen we nog wel even doorgaan. De schulden zijn veel harder gestegen dan de nominale economie. Tussen 2002 en 2007 was de schuld toename 220% hoger dan die van de economie en in de afgelopen 10 jaar 198% hoger. In de komende tien jaar verwacht het Begrotingsbureau van het Congres dat het huidige overheidstekort van $487 miljard zal verdrievoudigen. Een fors stijgende inflatie zou zeker niet slecht uitkomen voor de Trump-regering.

Als Amerika met Trump voorop de inflatie toch weet te verhogen dan zien we goede tijden voor goud, onroerend goed en grondstoffen etc. Assets die als inflation hedge kunnen dienen. Voor aandelen betekent een stijgende kapitaalmarktrente echter toenemende tegenwind.

De economische groei in China zal dit jaar afnemen. De kredietgroei is lager door verkrappend monetair beleid en overheidsrestricties op vastgoed aankopen. Dit heeft de verhitte vastgoedmarkt wat afgekoeld. De Chinese regering zet vervuilende industrieën aan om versneld over te stappen op duurzame energie. Door technologische innovaties en concurrentie halveert de prijs voor zonnestroom elke 4 jaar. Zonne-energie zal exponentieel groeien en zal binnen 12 jaar in overvloed aanwezig zijn.

Op de internationale obligatiemarkten zal een verschuiving plaatsvinden in de verhouding tussen vraag en aanbod. De Fed zal haar obligatieportefeuille gaan afbouwen in de komende jaren. De toename van Amerikaans staatspapier zal een stijgend effect hebben op de kapitaalmarktrente. Wij verwachten een stijging van de tienjaarsrente richting de 3,5% tegen het einde van dit jaar.

De EUR/USD koers is vorig jaar gestegen met 14,5%. een koers van 1,30 kan worden gehaald, maar in de loop van dit jaar verwachten wij dat  de dollar weer kan dalen, o.a. door toestroom van kapitaal naar de VS vanwege het toenemende renteverschil met Europa.

De voorzitter van de ECB Mario Draghi, heeft een zware taak om het monetaire beleid af te stemmen op alle lidstaten. De onderlinge verschillen zijn groot. De Duitse economie gaat richting oververhitting, ze hebben een volledige arbeidscapaciteit bezetting. In veel andere lidstaten o.a. Spanje en Griekenland is de arbeidsmarkt nog zeer ruim. Loonstijgingen moeten de bestedingen en inflatie aansporen. De ECB zal mogelijk pas eind maart 2019 de korte termijnrente verhogen. Voor Duitsland is dat (te) laat en voor andere lidstaten (te) vroeg. Oplopende spanningen zijn daardoor mogelijk binnen de EMU. We zagen de tienjarige Duitse rente afgelopen maand al met 0,25% stijgen tot circa 0,70%. Tegen het eind van dit jaar houden we rekening met een gestegen tienjarige Duitse rente  tot circa de 0,95%. De ECB moet voorzichtig blijven laveren tussen verkrappend monetair beleid en het stimuleren van economische groei.

In Europa loopt de inflatie ook niet mee met de groei van de economie. De flexibilisering van arbeid en verdere automatisering in combinatie met hoge werkloosheid zorgen dat lonen maar gematigd stijgen. De ECB ziet ook graag dat de enorme toename van schuld van de afgelopen jaren effectief worden verlaagd met inflatie.

Het beleggingsbeleid van Today’s Vermogensbeheer

De wereldwijde economische groei, lage rentes en stijgend consumentenvertrouwen hebben ervoor gezorgd dat veel bedrijven mooie cijfers kunnen laten zien.

Voor de korte termijn zijn we optimistisch over de Amerikaanse aandelen. In de VS zien we in de loop van dit jaar de lange termijnrente echter stijgen, dat kan de beurs negatief beïnvloeden. Het tempo van de Fed met zijn monetaire verkrapping hangt af van de impact op de aandelenmarkten.

Voor de Europese en Japanse beurzen staan de seinen momenteel nog op groen, m.u.v. de zwakke US dollar welke de internationale concurrentiepositie aantast. Europese aandelen zijn daarnaast lager gewaardeerd dan in de Amerikaanse. Voor de kortere termijn zijn wij daarom ook op Europese aandelen positief.

Door de verwachte stijgende lange rente in de VS en Europa en zeer lage rentevergoedingen vinden wij obligaties niet aantrekkelijk.

-Dit verhaal is geschreven door de economische afdeling van Today’s Vermogensbeheer.