De Technische Belegger. Nieuwsbrief voor de actieve belegger. Jaargang 31. Nummer 1, d.d. 7 januari 2025.  Door  G.K. (Gijsbrecht) van Dommelen. 

Op de eerste plaats wensen wij u uiteraard allemaal een gelukkig en bovenal gezond 2025 toe. Alle onrust in de wereld ten spijt, het draait uiteindelijk vooral om de dagelijkse gang van zaken, de rust en het geluk die daarin gevonden worden en de tevredenheid waarmee mensen elke avond weer naar bed gaan. Daar wensen wij u heel veel van toe in het komende jaar.

De laatste editie van De Technische Belegger in 2024 verscheen op 11 november. Daarmee heeft u de editie van december moeten missen. En dat klopt, die is door omstandigheden aan onze kant niet verschenen. Wij bieden u daarvoor onze excuses aan, maar vrezen, dat de frequentie van verschijning ook in 2025 minder zal zijn dan u al die jaren van ons gewend bent geweest. Achteraan deze editie gaan wij hier verder op in.

De herverkiezing van Trump heeft in de portefeuilles van onze cliënten niet bepaald goed uitgewerkt. Zijn flirt met de heer Musk (Tesla, SpaceX, Twitter) heeft grote Amerikaanse Tech aandelen de wind in de zeilen gegeven, terwijl Europese waarde-aandelen in de uitverkoop gingen. Onze twee in 2024 meest succesvolle modellen hebben dat gemerkt. Het Today’s Global ESG model eindigde het jaar op een plus van 16,2%, terwijl het Today’s Prijs<Waarde model 14,2% netto rendement aantekende. Allebei prima resultaten, zeker als men dat met Europese beurzen vergelijkt (AEX Index + 11,7%). Maar met name het Prijs<Waarde model leverde in de laatste twee maanden van het jaar bijna 8% rendement in! Dit soort fluctuaties zijn niet ongebruikelijk, maar wat aanvankelijk een prachtig jaar beloofde te worden, dat kon concurreren met de Amerikaanse beurzen, is nu nog steeds een mooi jaar geworden, maar een jaar waarin onze aandelenmodellen niet hebben kunnen concurreren met de grote jongens in de S&P 500 Index in de VS. De herverkiezing van Trump heeft hier alles mee te maken.

De vraag is nu hoelang wij hier last van zullen gaan houden, dan wel of wij onze beleggingsstrategie moeten gaan aanpassen? En daarom is het tijd om weer even stil te staan bij de gang van zaken op de wereldwijde financiële markten en de vooruitzichten zoals wij die op dit moment voor ogen hebben.

En wij zijn niet erg pessimistisch gestemd. Want er zijn een aantal duidelijk aanwijsbare lichtpunten, waarvan met name aandelenbeleggers in 2025 zouden moeten kunnen gaan profiteren. Immers, 2024 heeft in het teken gestaan van een duidelijke krimp van veel klassieke takken van sport. Het mag dan op de grote effectenbeurzen niet te zien zijn geweest, maar de AMX Index (Amsterdam Midkap) daalde in 2024 met 9,8%! Dat is een bevestiging van de moeilijke fase waar veel kleinere en middelgrote ondernemingen in het Westen in 2024 doorheen zijn gegaan. Er heeft zich een behoorlijke recessie voorgedaan in de maakindustrie in het Westen. En ook verschillende dienstensectoren hebben op veel fronten last gehad van deze recessie. Eigenlijk is het in economische zin vooral goed gegaan in de hoek van de AI en de daaraan gelieerde soft- en hardware.

Maar er zijn overal signalen zichtbaar, dat er aan deze moeilijke economische omstandigheden een einde begint te komen. De conjunctuurcyclus begint weer ten goede te keren. Autoverkopen lopen weer op, investeringsplannen nemen weer toe, investeringsplannen in de wapenindustrie beginnen tot wasdom te komen en ook de energietransitie begint weer op gang te komen. Dat de rente weer daalt helpt daarbij natuurlijk enorm en met name in Europa lijkt er aan deze rentedaling nog geen einde te zijn gekomen. Bovendien worden wij goedkoper nu de $-koers weer is gaan stijgen. Als de regering Trump al met draconische importtarieven gaat komen, dan wordt het effect daarvan grotendeels te niet gedaan door de toch behoorlijke stijging van de $-koers ten opzichte van de €.

Natuurlijk, in januari gaat de Trump-storm in eerste instantie in volle vaart los. Maar Trump is een onderhandelaar. Het gaat hem om de deal en om de goede sier die hij daarmee kan maken. Wij gaan er daarom vanuit dat de soep niet zo heet gegeten zal worden als hij wordt opgediend. Aanvankelijk zal dat tot ruis leiden, ook op de wereldwijde aandelen- en obligatiemarkten. Beweeglijkheid (volatiliteit) kan dus toenemen. Maar feit is dat Europese aandelen veel goedkoper zijn dan Amerikaanse aandelen en feit is ook dat de rente in de VS , met alle (fiscale)plannen van Trump, veel minder zal kunnen dalen dan in Europa. Waar begrotingstekorten hier gemiddeld dalende zijn en daarbij al onder 4% liggen, stijgt het begrotingstekort in de VS alleen maar verder waar het bovendien nu al boven een enorm hoge 8% ligt. De VS zal snel duurder worden en daarmee aan concurrentiekracht verliezen en daar zal de flinke verhoging van importtarieven niet veel aan kunnen veranderen.

Bovendien is een stijgende rente per saldo niet goed voor aandelenwaarderingen, die in de VS toch al een stuk hoger liggen dan in Europa. Het maakt ons al met al juist optimistisch voor de Europese aandelenmarkten en daarmee ook voor op waarde gebaseerde fundamentele modellen en modellen die veel aandacht hebben voor kleinere meer lokaal opererende ondernemingen. En laten wij daar nu juist veel ervaring in hebben!

Dow Jones Industrials op weekbasis (fig. 1)

De index van de 30 grootste ondernemingen van de VS, de DJIA (Dow Jones Industrials Average) is een van de indices die het erg moeilijk hebben gehad in de naweeën van de Amerikaanse verkiezingen. Begin december werd een hoogtepunt aangetikt van 45.073 punten, waarna de index in vier weken tijd daalde tot een voorlopig dieptepunt van 42.146. Dat is een daling van 6,5%. Belangrijker is, dat daarmee een oplopende trendlijn werd bereikt, die echter niet is gebroken. De indicatoren boven de grafiek divergeren negatief, maar zij bewegen zich in lijn met een normale correctie en hoeven daarmee niet persé tot een negatieve conclusie te leiden. Het beeld oogt zelfs als dat van een correctieve fase, die vrijwel ten einde is. Van een feitelijk koopsignaal is geen sprake, maar men mag wel verwachten, dat de DJIA in de aanloop naar de benoeming van Trump tot volgende Amerikaanse president in relatief rustig vaarwater komt. Dat vaarwater zou tot licht stijgende koersen kunnen leiden, met daarna een tweede correctie omlaag waarin de oplopende trendlijn wordt gebroken maar waarin tegelijkertijd indicatoren positief gaan divergeren. Dat zou pas voor een wezenlijk koopsignaal kunnen zorgen. Voor de komende weken echter voorspelt figuur 1 weinig anders dan een afwachtende fase.

De S&P 500 Index op weekbasis (fig. 2)

Het echte rendement werd vorig jaar behaald in de S&P 500. Ook hier stond december in het teken van een correctie, maar hij was milder dan de correctie die in de DJIA te zien is geweest. Maar hier is de oplopende trendlijn (die wij hier niet getekend hebben) wel gebroken. In dit beeld is meer ruimte voor een verdere daling in de komende weken. Een correctie tot rond de steunzone van 5.500 zou zelfs erg gezond genoemd kunnen worden, en dat betekent een daling van toch snel nog 7,5%. Ook hier doet zich in feite gelden, dat het aantreden van Trump vooral tot heel veel onzekerheid leidt. En (aandelen)markten houden niet van onzekerheden. Zijn plan om een flink aantal immigranten zo snel mogelijk het land uit te zetten is in feite voor de Amerikaanse economie een probleem. Want die mensen werken allemaal in sectoren waar de gewone Amerikaan niet dood gevonden wil worden. En wie gaan dan die taken overnemen? Bovendien kan dit ook nog eens tot grote sociale onrust leiden, dus het is logisch dat aandelenmarkten hun hart vasthouden en dan is de weg van de minste weerstand die naar beneden. Pas als blijkt dat er veel optische maatregelen komen die verder weinig feitelijk gaan betekenen kan de rust wederkeren. En dan komen de belastingplannen en zijn investeringsplannen weer aan bod, en die zijn juist positief voor de aandelenmarkten. Ergo, de huidige correctie is, in figuur 2, nog niet voorbij.

De DAX Index op weekbasis (fig. 3)

Opvallend in 2024 was verder de ontwikkeling van de Duitse hoofdindex, de DAX. Met alle problemen in de Duitse auto-industrie zou men wellicht verwacht kunnen hebben, dat de DAX het erg moeilijk gehad moet hebben in 2024. Maar figuur 3 toont u een keurig oplopende lange termijn trend, die niet eens in gevaar is. De correctie van december is ook hier zichtbaar en lijkt nog in een pril stadium te verkeren. Deze reactie zou zomaar helemaal terug kunnen zakken tot op de steun rond ongeveer 18.835. Daar komen een horizontale en een oplopende steunlijn nu samen. Het enige gevaar dat hierin schuilt is dat de gehele opgang vanaf medio 2022 de vorm heeft van een grote oplopende wedge. Als de groene oplopende trendlijn in de figuur omlaag gebroken wordt, dan kan een verdere reactie scherp en diep zijn. Maar zover is het nog lang niet, want die lijn ligt momenteel rond 18.500. Voeg daaraan toe, dat het erop lijkt dat de Duitse industrie momenteel door een dieptepunt heen gaat en dat ook in Duitsland sprake is van voorzichtig optimisme (de naderende verkiezingen kunnen hierin helpen) en men kan stellen dat een beperkte voortzetting van de huidige correctie gevolgd door een volgende stap omhoog het meest logische scenario is, dat uit figuur 3 spreekt.

AEX Index, dagbasis (fig. 4)

In figuur 4 laten wij u een daggrafiek zien van de AEX Index. In Nederland is al sinds juli 2024 een correctie aan de gang, die weliswaar al begin augustus haar (voorlopige) dieptepunt liet zien, maar die daarna verzand is in een niet al te sterke zijwaartse beweging onder een dalende trendlijn. Maar hier is de reactie van december al vrij snel weer bijna helemaal ongedaan gemaakt. Toch kan ook hier niet gesteld worden dat de weg omhoog al is ingeslagen. Er is een uitbraak tot boven 900 nodig om optimistischer te worden voor onze Amsterdamse hoofdindex. Daar liggen meerdere weerstanden zoals (niet onbelangrijk) het 200-daagse voortschrijdende gemiddelde (MA200). Dat daalt momenteel en ligt bovendien boven de andere twee getekende gemiddelden en definieert de trend daarmee als dalende. Toch zien wij dit niet als erg negatief, omdat deze correctie al enige tijd aanhoudt. In een lange termijn oplopende trend is een zijwaartse correctie van zes maanden een keurige adempauze, genoeg om krachten op te bouwen voor een volgende stap omhoog. Maar ook hier geldt: eerst zien en dan geloven, en dus is ook hier de kans het grootste dat wij nog enige tijd meer van hetzelfde gaan zien, namelijk een min of meer zijwaarts bewegende index.

De AMX Index, weekbasis (fig. 5)

Ronduit negatief is de ontwikkeling al enkele jaren voor de AMX Index (de Nederlandse midkap Index). Deze index is al sinds 2021 bezig met een dalende trend en tekende in 2024 ook weer voor een negatief jaar met een verlies van 9,8%! Dit past bij een omgeving waarin economieën door een klassieke recessie heen gaan terwijl ondertussen grote tech-gerelateerde ondernemingen het trendbeeld bepalen van de grote indices op basis van bijvoorbeeld een Internet-, AI- of Blockchain-ontwikkeling. Figuur 5 zegt al enkele maanden dat er een kentering in aantocht is, en die kan alleen geleid worden door een oplevende conjunctuurcyclus, precies wat wij voorzien voor 2025. Wat ons betreft is figuur 5 positief in die zin dat hier een bodempatroon in ontwikkeling is van waaruit een uitbraak omhoog elk moment kan beginnen. Een definitief signaal volgt uiteraard pas als de dalende trendlijn gebroken wordt en die ligt momenteel rond 900 – 910. Dat betekent een noodzakelijke koersstijging van circa 5%, alvorens men echt positief mag gaan worden over de AMX Index.

De rente in de VS en in Europa (fig. 6)

Het beeld om in de gaten te houden in de komende maanden is dat van figuur 6. De FED heeft in de VS al een schot voor de boeg gegeven, door aan te kondigen, dat de cyclus van rentedalingen dit keer wel eens veel korter zou kunnen duren dan voorheen. De inflatie in de VS is hoger dan in Europa, er wordt door de Amerikaanse overheid veel te veel geld uitgegeven en dat gaat onder Trump niet minder worden en de werkloosheid in de VS loopt weliswaar gestaag op, maar is nog aan de vrij lage kant dus er is in feite helemaal geen reden om de rente nog veel verder omlaag te schroeven. In Europa ligt dat allemaal heel anders. Hier daalt de inflatie, zijn de overheidstekorten veel lager dan in de VS en is de economische activiteit ook lager met recessies in diverse hoeken van de Europese economie in volle gang. Europa kan dus wel de nodige monetaire stimulans gebruiken en hier kan de ECB de rente nog wel het nodige verlagen. Dat zou moeten betekenen, dat de bovenste grafiek in figuur 6 weer wat gaat oplopen of minstens in zijwaartse richting heen en weer blijft bewegen terwijl de onderste grafiek verder zou moeten gaan dalen. Daar is dan ook in de voorbije weken een belangrijke steunlijn neerwaarts gebroken met een verkoopsignaal voor Amerikaanse obligaties als direct gevolg. Dat verkoopsignaal is in Europa nog uitgebleven. Het gevaar van figuur 6 is dan ook dat deze uiteindelijk een verder stijgende lange rente aankondigt en dat is uitermate slecht voor aandelen en met name voor groei aandelen. Dat is slecht nieuws voor de grote tech-bedrijven, want die hebben hier het meeste te verliezen. Figuur 6 is daarmee op dit moment wellicht de kanarie in de kolenmijn die weinig goeds voorspelt voor de aandelenmarkten als geheel.

US$ en de € op weekbasis (fig. 7)

Het grote slachtoffer van de voorbije weken (de weken na de herverkiezing van Trump) is de €. Die daalde ten opzichte van de $ met zo’n 6%. Het voordeel voor Europa is dat Europa circa 6% goedkoper is geworden. Het nadeel hiervan is, dat Trump mogelijk nog meer redenen krijgt om aan de kant van de invoerrechten flinke strafheffingen op te leggen, ook aan Europese ondernemingen. Met name de grote internationale conglomeraten hebben hier last van. Veel lokale toeleveranciers zullen hier minder last van hebben omdat zij niet rechtstreeks naar de VS exporteren. De vraag is echter of de stijging van de $ nu wel zo spectaculair is en of die trend veranderend is geweest? Daarom tonen wij u in figuur 7 een hele lange termijn maandgrafiek van de $-koers t.o.v. de €. En daar is de te zien dat de lange termijn dalende trend niet is gekeerd. De grens van 96,7 is wel gebroken, maar de bovenste rode dalende trendlijn is zelfs nog niet eens geraakt. Dat kan natuurlijk nog komen en als de lange rente in de VS verder gaat oplopen en de lange rente in Europa dat niet doet, dan zou dit wel eens alsnog kunnen gaan gebeuren. Dus wij zijn nog niet zover dat wij alweer van een nieuwe poging om de onderste oplopende trendlijn te doorbreken gaan spreken. Maar feit is, dat elke economie waarin veel meer geld bijgedrukt wordt dan in de concurrerende economie, uiteindelijk een zwakke munt ten deel zal vallen en feit is ook dat economieën met een meer en meer rentenierende bevolking veelal een veel sterkere munt hebben dan economieën waar de bevolkingsomvang nog groeit en relatief jonger is. Dat pleit in beide gevallen voor een zwakke dollar op termijn ten opzichte van de €. Dus zolang de $/€-verhouding nog niet door pari (1$ gelijk aan 1 €) gaat blijven wij uitgaan van een lange termijn dalende trend voor de $.

Brentolie in US$ per vat (fig. 8)

Een andere opvallende beweging, maar dan in het nieuwe jaar, is de stijging van de olieprijzen afgelopen week. Overal roepen analisten dat er teveel olie in de wereld geproduceerd wordt en toch ging de olieprijs omhoog! Trump heeft aangegeven, dat hij het boren naar olie vrij baan wil geven, hetgeen nog meer olie op termijn betekent. Je zou dus moeten veronderstellen, dat de olieprijzen juist zullen gaan dalen. Figuur 8 laat zien, dat die daling nog altijd in het verschiet ligt en dat de recente stijging in feite weinig anders is dan een oprisping binnen een min of meer zijwaarts correctiepatroon dat dan zelf weer wel in een dalende trend ligt. De stijging lijkt dan ook vooral ingegeven te zijn door de recente winterkoude in veel Westerse landen. De OPEC Index verloor zelfs vrijdag weer het grootste deel van de eerdere weekwinst. Wij zijn dan ook geneigd om de mening van de meeste fundamentele macro-economen te volgen en voor 2025 uit te gaan van een daling van olieprijzen. Onze target voor 2025 ligt nog altijd rond US$65 per vat Brentolie.

Goud in US$ per troy ounce (fig. 9)

De goudprijs is al enkele maanden met een correctie bezig. Daar is in de voorbije twee maanden weinig reuring te zien geweest. Maar men moet niet vergeten dat veel centrale banken in de wereld al langere tijd bezig zijn met het opbouwen van de eigen goudreserves. Er wordt al enkele jaren meer goud gekocht dan er geproduceerd wordt. In een dergelijke markt zijn correcties normaal en zelfs gezond, vooral als ze in een min of meer zijwaartse beweging heen en weer fluctueren. In de $-grafiek is dat niet zo, daar daalt de koers vooral, maar door de kracht van de $ in de afgelopen maand is in andere valuta weer een opleving te zien geweest. Uit figuur 9 is dan ook maar een conclusie te trekken, de prijs van een troy ounce goud beweegt zich in een fase van correctie, de langere termijn trend is opwaarts gericht, maar hoe lang de huidige correctie zal voortduren is nog niet te zeggen. Wie goud heeft moet blijven zitten waar hij / zij zit, wie nog geen goud in portefeuille heeft kan nog even geduld uitoefenen alvorens alsnog in te stappen, misschien komt er op kortere termijn nog een wat beter moment om in te stappen. Projecties (Fibonacci) laten koersdoelen van US$3.200 tot US$ 3.500 per troy ounce zien op termijn, zo schreven wij al eerder, en dat doel blijft wat ons betreft overeind.

Verschijningsfrequentie De Technische Belegger

De volgende uitgave van De Technische Belegger staat gepland voor over ongeveer twee maanden, zijnde begin maart 2025. Hiermee bevestigen wij, wat er in de inleiding al werd geïndiceerd, namelijk dat de frequentie van de Technische Belegger voorlopig wat zal worden teruggebracht.

Disclaimer

Deze Nieuwsbrief is op persoonlijke titel geschreven door: Gijsbrecht (G.K.) van Dommelen in zijn hoedanigheid van vermogensbeheerder bij Today’s Wealth Management. Deze publicatie is geen persoonlijk advies en ook niet geschreven als een beleggingsadvies. Iedere vorm van beleggen brengt risico’s en kosten met zich mee, u kunt een deel van (of uw gehele) inleg verliezen. Beleg altijd alleen met geld dat u vrij beschikbaar heeft.