De Technische Belegger. Nieuwsbrief voor de actieve belegger. Jaargang 30. Nummer 11 d.d. 11 november 2024.  Door  G.K. (Gijsbrecht) van Dommelen. 

De herverkiezing van Trump tot de volgende nieuwe president van de VS zette markten direct en op heel veel fronten tegelijk in beweging. Aandelenmarkten in de VS liepen op, terwijl aandelenmarkten in Europe terrein prijs gaven. Maar verder gebeurde er niet zo heel veel. De algemene redenering, die men in de media kon lezen, was de volgende: Als Trump doet wat hij heeft geroepen, dan gaan importtarieven voor Chinese producten flink omhoog en voor Europese producten iets minder omhoog. Chinese producenten wijken dan met hun producten uit naar Europa waar dan markten worden overspoeld met Chinese waar, met als gevolg dat Europese fabrikanten over een brede linie in de problemen komen. Europa duikt dan een recessie in. Ondertussen verlaagt Trump ook nog eens flink de Amerikaanse Federale belastingen en dat leidt dan tot een bestedingsimpuls in de VS, waardoor de Amerikaanse economie juist harder gaat groeien.

De consequentie van dit scenario, is dat de inflatie in Europa verder daalt en hier mogelijk zelfs deflatie weer terugkeert (zoals dat al in Zwitserland een feit lijkt te zijn), terwijl de inflatie in de VS dan juist weer aantrekt. Dat leidt dan weer tot een stijgende rente in de VS en dalende rentes in Europa. Maar inflatie is per saldo altijd funest voor de waarde van een munt. Dus op korte termijn kan de $-koers dan wat verder oplopen, maar op iets langere termijn zal dat juist tot een flinke verzwakking van de $ leiden. Ondertussen wordt het toch al behoorlijk hoge begrotingstekort in de VS met de plannen van Trump alleen maar groter terwijl Europa nog altijd een relatief restrictief begrotingsbeleid voert. Ook dat is uiterst negatief voor de $. Bovendien maakt dat de relatieve omvang van de staatsschuld in de VS nog groter. Dat zal uiteindelijk leiden tot een forse recessie in de VS zelf omdat de economie dan via de achterdeur flink gaat worden afgeknepen. Als er dan niet wordt bezuinigd is een fase van hyperinflatie in de VS zelfs denkbaar met een depressie als gevolg, terwijl wel bezuinigen tot een recessie leidt.

Maar dit is allemaal speculatie, want Trump wordt pas in 2025 geïnaugureerd. Logischer is het dus, dat markten, na de aanvankelijk kennelijke euforie in de VS, komende dagen en weken weer tot de orde van de dag over zullen gaan en die ziet er niet zo goed uit in de VS. Daar loopt de werkgelegenheid al maanden lang geleidelijk terug en zijn er duidelijke signalen van recessie in de industrie. In China gaat het ronduit beroerd en eigenlijk is alleen de arbeidsmarkt in Europa kerngezond. Er was, wereldwijd, een correctie op de meeste aandelenmarkten aan de gang. Die is in de VS in feite met “new highs” voor alle grotere indices ontkracht, maar in Europa is die correctie niet gestopt. Voor de komende maand zit het risico dus nog steeds aan de onderkant.

In Europa zijn velen bang, dat de herverkiezing van Trump gaat leiden tot flinke problemen in Europa en een verdere polarisering van onze eigen maatschappij. Wij zijn optimistischer. Leugenaars zijn nooit goed. Trump is een leugenaar en daarmee al een probleem op zich. Maar Europa heeft laten zien, steeds weer opnieuw, dat er grote druk nodig is, vaak van buitenaf, voordat Europa zelf in beweging komt. De verkiezing van Trump is in onze ogen vooral een kans voor Europa. “Quality of life” is in Europa al veel beter dan in de VS, en met Trump gaat dat niet veranderen. En vergeet niet, dat er 450 miljoen Europeanen zijn en slechts 350 miljoen Amerikanen! Onze markt is groter.

DAX Index op weekbasis (fig. 1)

Als je alle ellende bij ons Oosterburen ziet, dan is het in feite buitengewoon raar, dat de DAX Index nog steeds zo hoog staat als dat in figuur 1 is te zien. Maar dat komt vooral omdat de Duitse politiek er zo’n puinhoop van aan het maken is terwijl ondertussen vooral de oude grote Duitse autobouwers kommer en kwel van de daken schreeuwen. Want in veel andere bedrijfstakken gaat het juist heel erg goed. Een van onze Duitse topfavorieten (Prijs<Waarde) is SAP AG, een technologische grootmacht, die ook in de afgelopen maand weer een “all time high” aantikte. Het zijn juist dit soort bedrijven, die gewoon doorgroeien omdat die wel kunnen concurreren met veel internationale ondernemingen en dat dan ook prima doen. De autobouwers moeten zich in feite vooral heel erg schamen. Zij hebben eerst geprobeerd om de zaak te besodemieteren met “dieselgate” en vervolgens missen ze de boot op het pad van de elektrificatie van de auto. Redenen genoeg voor een flinke opschoning van de bestuurskamers in Duitsland. Maar vakbonden die dan roepen dat een loonsverhoging een goed idee is, nopen tot onorthodoxe maatregelen. Men kan de aankondiging van Volkswagen, dat er drie fabrieken gesloten gaan worden, tenzij alle werknemers een loonsverlaging van 10% accepteren, ook als een briljante pr-stunt zien.

Op de Duitse DAX Index heeft het allemaal weinig invloed gehad. Er is weer een correctie aan de gang en een zijwaartse verlenging of een verdere daling tot zelfs circa 18.000 punten is goed denkbaar. Maar technisch gezien is er weinig aan de hand in figuur 1. Er is een lange termijn opgaande trend bezig en correcties horen daarbij.

De Russell 2000 op weekbasis (fig. 2)

De grote verrassing afgelopen week was de uitbraak omhoog in de Russell 2000 Index. In de VS wordt de herverkiezing van Trump vooral gezien als positief voor de kleinere ondernemer. Die zien Trump als een goede zakenman, ook al is de man al drie keer in zijn leven failliet gegaan en is zijn rijkdom vooral te danken aan de successen van zijn vader. Feiten en retoriek lopen wel vaker ver uiteen bij Trump. De uitbraak van de Russell 2000 is goed en krachtig, maar er is nog een horde te nemen, want de top uit 2021 moet nog geslecht worden. Maar dat zal wat ons betreft een kwestie van tijd zijn. Wat dit wel zegt, is dat de herverkiezing van Trump niets heeft veranderd aan een ontwikkeling die al maanden aan de gang is namelijk dat de markt langzaam maar zeker een switch aan het maken is weg van de grote jongens naar juist de wat kleinere ondernemingen, die tot op heden vooral flink zijn achtergebleven op de Nasdaq 100 en de grotere S&P 500 ondernemingen. Het maakt de trend uiteindelijk sterker. Figuur 2 laat een duidelijk koopsignaal zien. Dat er vervolgens een kortstondige zijwaartse beweging volgt, net onder de top van 2021, doet hier niets aan af, het zal hooguit een aanloop naar een “new high” vergemakkelijken.

De Nasdaq 100 Index op weekbasis (fig. 3)

Maar ondertussen sprongen ook de S&P 500 en de Nasdaq 100 omhoog. “Climbing a wall of worry” noemt men dit. In figuur 3 is gewoon een gezonde lange termijn oplopende trend zichtbaar, compleet met een keurige correctie en een uitbraak omhoog. Zolang deze uitbraak niet al komende week ongedaan gemaakt wordt, is er niets aan de hand en mag de belegger verwachten dat de opwaartse trend verder wordt doorgezet. De beelden in figuur 2 en in figuur 3 stellen in feite, dat de kerstrally dit jaar vroeg is begonnen. Eigenlijk moet u hier als belegger vooral erg blij van worden. Op de daggrafiek, die u hier niet ziet, is wel te zien, dat een terugkeer naar het niveau van de uitbraak in de komende dagen zeer waarschijnlijk is, met een koersdoel van circa 20.300 voor de Nasdaq 100 Index. Dat is onder de steunlijn. Normaal gesproken zou dat een kortstondige test moeten zijn, dus wij gaan die wel even uitzitten. Het zal dan het beeld erg gevaarlijk maken, omdat een verder wegglijden ook kan, maar wij verwachten vooral dat dit een instapmoment gaat opleveren.

AEX Index, dagbasis (fig. 4)

De AEX Index is in feite een van de zwakste indices van dit moment. Figuur 4, waarin u de daggrafiek ziet van deze index, geeft een periode van dalingen weer die al sinds juli van dit jaar aan de gang is. Van enige bodemvorming is geen sprake. De indicatoren onderin de figuur zijn weliswaar laag, maar ze zijn niet flink oversold. De kans dat hier in de komende maand nog een tik omlaag gaat volgen, richting de steun rond 860 of zelfs daar nog onder is groot. Dat is nu nog maar 1,5%, dus veel is dat niet meer, maar we zijn er nog niet en als de markt op korte termijn in paniek raakt, dan is ook nog een koers vlak onder de laatste bodem van 840 goed denkbaar. Toch gaan wij er vanuit, dat dit wel de staart is van de reactie, die zich sinds juli aan het voltrekken is. Er nadert dus een mooi instapmoment.

De rente in de VS en in Europa (fig. 5)

De groene lijnen in figuur 5 zijn de lijnen waar het bij de rente in technische zin om gaat. En de uitverkiezing in de VS van Trump tot volgende president heeft er alleen maar toe geleid, dat die lijnen aan de onderkant zijn geraakt. Van doorbraken is hier geen sprake geweest en dat onderstreept onze inschatting dat markten per saldo een “wait and see”-houding gaan aannemen en dat daarin de huidige economische ontwikkelingen vooralsnog vele malen belangrijker zijn dan wat Trump “mogelijk gaat doen” komend voorjaar als hij wordt geïnaugureerd. Een rentedaling binnen de correctiepatronen (en dus een stijging van beide grafieken) op korte termijn is daarbij het meest logische scenario en als dan blijkt dat de economische ontwikkelingen verder verslechteren, dan is zelfs een beweging helemaal tot aan de bovenste groene lijn in beide grafieken heel goed denkbaar. Gelet op de problemen in China is dit nog steeds het meest waarschijnlijke scenario voor de komende maand(en).

US$ en de € op weekbasis (fig. 6)

Op dag- en weekgrafieken leek het alsof er, direct na het bekend worden van de verkiezingsuitslag in de VS, een aardverschuiving had plaatsgevonden in de valutamarkten. De $-koers steeg bijna 2% in korte tijd en dat is relatief veel als men dat vergelijkt met de bewegingen van de afgelopen paar maanden. Maar in de maandgrafiek van figuur 6 is te zien, dat deze beweging in feite weinig voorstelt. Hij is zichtbaar, dat wel, maar hij blijft binnen de marge die in feite al gedurende heel 2024 de leidraad voor de $ is. Toch kan de afgelopen week ingezette stijging nog wel eens wat verder worden doorgezet. Want de herverkiezing van Trump, is voor markten het signaal, om weer aan een stijging van de rente in de VS te gaan denken. Immers, alle tariefsverhogingen en belastingverlagingen samen leiden naar verwachting tot een weer aantrekkende economische groei en een forse verhoging van de inflatievoet in de VS. Beide factoren zullen de FED dwingen om veel eerder met de huidige cyclus van renteverlagingen te stoppen en obligatiemarkten gaan daarop vooruitlopen. Ergo, de Amerikaanse lange rente kan dan uiteindelijk (want wij verwachten niet, dat dit al op korte termijn gaat gebeuren; zie het commentaar over onze renteverwachtingen hierboven) eerder weer gaan stijgen. Dat maakt de $ in eerste aanleg aantrekkelijker ten opzichte van de € en dus is een stijging van de $-koers logisch. Het probleem is echter, dat al deze plannen uiteindelijk averechts gaan werken (zie ons commentaar in de inleiding). Wij gaan dan ook uit van een herstel, dat misschien nog terug kan naar de weerstand in de grafiek rond 96,7, maar dat daarmee alleen maar de lange termijn correctie, die al aan de gang is sinds 2008, iets verder wordt verlengd. Men moet bovendien niet vergeten, dat een stijging van de $-koers in feite allerlei maatregelen, die Trump voor ogen lijkt te hebben, aan effectiviteit zullen doen inboeten. Je kunt import tarieven wel verhogen, maar als de $ ondertussen duurder wordt, dan wordt de import van die kant weer goedkoper en wordt de tariefsverhoging in feite geheel of gedeeltelijk ongedaan gemaakt. Dat kan worden opgelost door tarieven draconisch hoog te laten zijn, maar dat leidt weer tot een recessie. En dat wil geen enkele politicus.

Brentolie in US$ per vat (fig. 7)

Op de prijs van een vat aardolie heeft de herverkiezing van Trump nauwelijks enige invloed gehad. Dat is deels optisch bedrog, omdat de $-koers wel steeg, maar voor de olieproducerende landen is dat geen issue. Het probleem is dan ook dat er vooralsnog teveel olie is in de wereld en dat het gebruik van olie juist dalende is waar de productie van olie nog steeds toeneemt. Meer aanbod dan vraag kan maar een ding betekenen, olieprijzen moeten in fundamentele zin verder omlaag. Pas als de wereldeconomie duidelijk tekenen van herstel gaat vertonen, of als zich een hele strenge winter aandient (en daar ziet het vooralsnog niet naar uit), kan men verwachten dat de trend zal keren. Ondertussen is figuur 7 helder. Er is sprake van een correctie in een dalende trend, niet van bodemvorming. En dus kan men wachten op de volgende doorbraak omlaag.

Goud in US$ per troy ounce (fig. 8)

De goudprijs is aan een correctie begonnen, zowel in $’s als in €. Vooralsnog gaan we uit van een milde correctie, ergens tussen de 5% en 10% omlaag vanaf de top die nu in de beide grafieken in figuur 8 is te zien. De retoriek van Trump gaat in de komende weken een stuk milder zijn, want hij kan daar momenteel niets mee winnen, dus markten zullen een klein beetje in slaap gesust worden. Dat geeft het technische beeld dan de broodnodige ruimte want in figuur 8 is een te snelle stijging te zien en die vraagt eenvoudigweg om een reactie. Projecties (Fibonacci) laten koersdoelen van US$3.200 tot US$ 3.500 per troy ounce zien op termijn en daar zijn wij nog lang niet. Dus houden wat u heeft en bijkopen op zwakte is het devies.

Beleggen bij DMA Europe BV

(Today’s Group, Today’s Wealth Management en Vladeracken)

Oktober was per saldo een licht negatieve maand voor de meeste portefeuilles bij Today’s Wealth Management. Waardedalingen van 1 tot 2% waren over een brede linie te zien. Geen flinke daling en bovendien minder dan de daling van de AEX Index. Alleen de Prijs<Waarde Methode liet een iets grotere veer, omdat een paar ondernemingen in de portefeuille met tegenvallende resultaten kwamen (BAM, ING, Philips en Sanofi voorop) terwijl de meevallers er wel waren maar niet wezenlijk beloond werden. De Quality ESG Portefeuille daarentegen profiteerde juist van de sprong in de VS aangezien hier verhoudingsgewijs meer Amerikaanse aandelen in de portefeuille worden aangehouden. Per saldo kwamen beide portefeuilles precies op dezelfde performance uit, te weten 16,2% voor 2024. Het jaar is nog niet om, er zijn nog twee maanden te gaan, maar gelet op onze hiervoor geuite verwachtingen, zou 2024 per saldo voor de meeste van onze klanten er toch mooi uit moeten komen te zien. Buitengewoon goed zijn de meer defensieve portefeuilles blijven liggen, die hebben in feite geen last gehad van de rentestijging en kwamen per saldo daarmee uit op een negatief resultaat voor de maand oktober van -/- 0,5%.

De volgende uitgave van De Technische Belegger staat gepland voor dinsdag 3 december 2024.

Disclaimer

Deze Nieuwsbrief is op persoonlijke titel geschreven door: Gijsbrecht (G.K.) van Dommelen in zijn hoedanigheid van vermogensbeheerder bij Today’s Wealth Management. Deze publicatie is geen persoonlijk advies en ook niet geschreven als een beleggingsadvies. Iedere vorm van beleggen brengt risico’s en kosten met zich mee, u kunt een deel van (of uw gehele) inleg verliezen. Beleg altijd alleen met geld dat u vrij beschikbaar heeft.