De Technische Belegger

Nieuwsbrief voor de actieve belegger

Jaargang 30, Nummer 3, datum 10 maart 2024, Gijsbrecht van Dommelen.

Was het een maand geleden Meta waarover wij schreven en waarvoor wij de termen “Blow-off”, “Exhaustion Gap”, “Euphoria”, opvoerden, afgelopen maand waren het enkele semiconductor-aandelen, die zich in dit rijtje voegden. De klap, afgelopen vrijdag, in de koers van het Nederlandse BE Semiconductor en even later in de VS in de koers van Nvidia, onderstreept wederom onze conclusie van vier weken geleden, dat wij wat de grotere tech-aandelen betreft in een uiterst gevaarlijke fase zijn beland.

Nvidia kwam afgelopen maand met cijfers, die zo goed waren, dat de koers een sprong maakte va 18,5%, en dat vanaf een niveau dat al een “All-Time high” was. Met een koers van US$974 steeg de koers vervolgens nog eens 24%(!) om afgelopen vrijdag vanaf dat hoge punt ineens weer een draai omlaag te maken van $100, een koersdaling in een dag van 10%! Beleggers kwamen bij het uitkomen van de cijfers op 21 februari nabeurs met de conclusie, dat ondanks de koersstijging het aandeel goedkoper was geworden, omdat de winst zo hard gestegen was, dat de koerswinstverhouding per saldo zelfs nog gedaald was. Wat beleggers gemakshalve vergeten, is dat niet de vraag of de koerswinstverhouding daalt, maar of die hoog is van belang is, dat koerswinstverhoudingen bovendien voor een belangrijk deel op taxaties gebaseerd zijn en dat uiteindelijk niet de vraag wat de koerswinstverhouding is bepaalt of een koers omhoog gaat of niet, maar de vraag of er nog voldoende kopers zijn. Nvidia is een prachtige onderneming, die optimaal profiteert van de AI-ontwikkelingen. Als lange termijn belegging is het bedrijf daarmee een mooi onderdeel van een portefeuille. Maar het is even duidelijk, dat vrijdag de voorlopig laatste koper de hoofdprijs heeft betaald en dat de koersdaling die toen diezelfde dag nog volgde vooral betekent, dat er veel te veel verkopers in de markt zijn gekomen.

Het helpt hierbij niet, dat er op het economische front een soort windstilte is ontstaan. Economische cijfers wijzen her en der op een vertraging in de economische groei in Europa en de VS, maar van een echte recessie lijkt geen sprake. Ondertussen daalt de inflatie in het Westen weliswaar, maar ook weer niet zodanig, dat Centrale Banken al met renteverlagingen durven te komen. Het gevolg is een afwachtende aandelenmarkt, waarin de euforische koersbewegingen alle kans krijgen om de stratosferen te bereiken en vervolgens in elkaar te klappen.

Dat in die omgeving de koers van een troy ounce goud een krachtige uitbraak omhoog liet zien, moet alle beleggers te denken geven (zie ons commentaar bij figuur 8 verderop in deze editie).

Wij gaan er vanuit, dat markten rijp zijn voor een sectorale draai. De tijd van de grote tech-aandelen is (even) voorbij, het is tijd voor de kleinere ondernemingen om de koersachterstand weer wat in te gaan lopen. De grote vraag is, of dat zal betekenen, dat midkap indices een rally te wachten staat, of juist dat grote indices een flinke tik te verduren gaan krijgen. Het seizoen favoriseert een rally in de midkap-aandelen en een pas op de plaats voor grotere indices, maar dit soort transities gaat zelden geleidelijk.

Russell 2000 Index op weekbasis (fig. 1)

Twee maanden geleden schreven wij in de toenmalige editie van de Technische Belegger, dat de daling van de Russell 2000, terug onder een belangrijke weerstandlijn, die een groot horizontaal bodempatroon markeerde, gevaarlijk was, maar niet persé een probleem voor de aandelenmarkten zou zijn. Want de daling hield halt boven het midden van het horizontale kanaal in figuur 1. Sindsdien is de index weer voorzichtig hersteld en is de koers toch weer tot boven die weerstandlijn gestegen. Afgelopen week maakte de index een pas op de plaats, precies onder de volgende horizontale weerstandlijn, die dateert uit de periode 2021 – 2022 en die in feite een veel sterkere weerstand is omdat in 2021 deze grens enkele keren ook als steun fungeerde alvorens de koers een flink smak omlaag maakte. Per saldo verwachten wij niet dat deze grens lang stand gaat houden. De Russell 2000 is een grote index waarin vooral veel kleinere ondernemingen met een Amerikaanse beursnotering zijn opgenomen. Deze index is veel minder gevoelig voor de koersontwikkelingen van de grote tech-aandelen zoals Alphabet, Amazon, Apple, Meta, Microsoft, Nvidia en Tesla (de “Magnificent 7”). Het feit, dat juist deze index in technische zin steeds sterker oogt, past in het algemene beeld, dat de koersontwikkeling van de grote tech-aandelen voor een langere tijd “on hold” gezet lijkt te gaan worden. De Russell 2000 Index ontbeert slechts een koers boven 2.125 om een volledig en mooi koopsignaal te genereren.

AMX Midkap Index op weekbasis (fig. 2)

Echt sterk is het beeld te noemen dat u in figuur 2 ziet. Het enige dat hier nog ontbreekt is de uitbraak omhoog. En die zou wel eens dichtbij kunnen zijn. Wij hebben met de letters “LS”, “HFD” en “RS?” de LinkerSchouder, het HooFD en de in potentie Rechter Schouder gemarkeerd van een kopschouderbodem, die, als de index inderdaad komende maand boven de neklijn op 932 punten uitbreekt een prachtige springplank vormt voor een rally, die de Amsterdamse MidKap Index (AMX) snel kan laten doorstoten tot aan de oude top rond 1.100 punten uit 2021. Maar zoals dat in de technische analyse hoort, u mag hierop pas acteren als de uitbraak een feit is. Figuur 2 ondersteunt daarmee onze verwachting, geuit hierboven bij het commentaar bij figuur 1, dat er een sectorale draai voor de deur staat. Wat er niet moet gebeuren is dat de index alsnog tot onder de onderste blauwe lijn in de figuur zakt (circa 850). Want dan zijn de rapen gaar voor deze index!

DAX Index op weekbasis (fig. 3)

De Duitse Index verschilt op twee belangrijke fronten van veel andere indices zoals de AEX Index. Ten eerste is het een herbeleggingsindex. In de koersontwikkeling van de index worden dividenden verrekend als ware die in het uitkerende aandeel herbelegd. En ten tweede is in deze index de sector technologie veel minder sterk vertegenwoordigd dan bijvoorbeeld bij de AEX Index of de Nasdaq 100 index. Nadat eind 2023 de oude toppen uit 2021 en 2023 werden gebroken trok de DAX zich weer iets terug tot aan dat punt van uitbraak, een normale pullback. En daarna vervolgde de index zijn weg omhoog. Men kan nu een koersdoel berekenen, dat 2.200 punten boven deze steunzone ligt, ofwel circa 18.500. Daar zijn we nu dichtbij. Maar op een iets langere termijn kan ook een hoger koersdoel berekend worden, dat rond 20.500 ligt. Voordat we op weg gaan naar dit veel hogere punt, is een correctie vanaf 18.500 omlaag niet meer dan normaal te noemen, maar verder is het beeld hier volkomen in orde. Er is sprake van een bullmarkt en die oogt alleen op de korte termijn wat overbought.

De AEX Index op dagbasis (fig. 4)

Wij laten u hier niet de Nasdaq 100 Index zien, mede omdat die hetzelfde vermoeide beeld vertoont dat u ook in figuur 4 ziet. De laatste zwarte candle was geheel te wijten aan de koersval van BE Semiconductor afgelopen vrijdag. Met ruim 16% werd de hele rally vanaf begin februari in een klap ongedaan gemaakt. In termen van de Elliott-wave theorie zou het hier nog steeds om een zogenoemde Wave 4-correctie kunnen gaan, waarmee nog een nieuwe high op termijn van enkele weken denkbaar is, maar daarna is het echt wel afgelopen en kan de koers terugvallen tot ten minste de low van vrijdag, maar ook veel verder nog daaronder. Weer een aandeel in de hoek van de technologie, dat de ratrace omhoog niet langer volhoudt. Voor Nvidia is het beeld in feite nog slechter, daar werd vrijdag een “Negative Engulfing Pattern” neergezet. Als de koers maandag lager opent is het voor langere tijd gedaan met de rally in dit aandeel. En dat is aan de tech-kant momenteel hèt grote probleem. De tech-gedreven rally kent wereldwijd een snel afnemend aantal trekkers. Daarmee wil dat niet zeggen, dat aandelenkoersen niet verder omhoog kunnen, maar wel, dat de kar in de loop van dit jaar door andere aandelen getrokken gaat worden. Zo’n sectordraai gaat zelden erg soepel en leidt dus tot soms zelfs heftige bewegingen op en neer. In grafiek 4 is geen verkoopsignaal te bekennen. Maar grafiek 4 ondersteunt wel degelijk het veel sterkere beeld van andere indices zoals dat van de AMX Index en de Russell 2000 Index. Het is goed denkbaar dat het gat in waardering tussen kleinere en de hele grote beursgenoteerde aandelen in de komende maanden weer iets gaat afnemen ten faveure van de kleinere ondernemingen. Het Momentum in de dag-grafiek in figuur 4 divergeert in elk geval negatief en doet dat al enige tijd. Andere indicatoren dalen al en of liggen erg hoog. Bij de AEX Index wordt het dus tijd voor een adempauze van een iets grotere orde dan wat we vrijdag gezien hebben.

De rente in de VS en in Europa (fig. 5)

Afgelopen maand is er een kleine kentering te zien geweest in de ontwikkeling van de lange rente. Die is zowel in de VS als in Europa gaan dalen. Het gaat nog niet om een heel grote daling, maar het is goed denkbaar, in technische zin, dat de daling dit keer verder zal doorzetten dan wat we eind 2023 gezien hebben. In de inleiding hebben wij al aangegeven, dat wij uitgaan van een daling van de kapitaalmarktrente in de loop van dit jaar met een relatief flinke marge. Dat hoeft niet een daling te zijn, die vele jaren standhoudt, maar 2024 en 2025 zijn wel twee jaren waarin veel grote ondernemingen hun schulden moeten gaan herfinancieren, terwijl de overheidsfinanciën in het Westen momenteel duidelijk gebaat zijn bij een flinke rentedaling. Uit politieke overwegingen alleen al is een renteverlaging bij Centrale Banken logisch, zodra de inflatiecijfers dat toelaten. En die lijken daar langzaam maar zeker enige ruimte voor te gaan bieden. Op termijn kan de inflatie wel weer terugkeren, maar voor de komende twee jaar is een relatief lage inflatie goed denkbaar. En als Centrale Banken eenmaal met een kleine renteverlaging komen, dan zou dat wel eens tot een stevige rally op obligatiemarkten kunnen leiden. Misschien is dat moment afgelopen weken zodanig dichtbij gekomen, dat het technische beeld terecht positiever geworden is. Van koopsignalen is nog geen sprake, maar uw risico lijkt nu niet heel erg groot.

US$ en de € op weekbasis (fig. 6)

Het technische beeld van de $ begint nu wel duidelijk te verzwakken. Het feit dat de $-koers in de voorbije maand er niet in is geslaagd om de laatste top op 0,955 zelfs maar te benaderen, maakt dat het momentum uit het herstel aan het wegzakken is. Wij verwachten dat er nu een test van de steun op 0,89 – 0,91 gaat plaatsvinden en dat vanuit een technisch zwakke positie. Het zou ons niets verbazen als de $ daarbij deze steunzone na een periode van meer dan een jaar, waarin deze steunzone te sterk bleef, nu toch echt gaat breken. Het grote probleem in de VS blijft het enorme begrotingstekort van de Amerikaanse overheid en met het sterker worden van de positie van oud-president Trump in de peilingen, is de kans groot dat beleggers het vertrouwen op een spoedig zuiniger wordend beleid zullen verliezen. En zolang dat tekort niet wordt aangepakt kan de $ uiteindelijk alleen maar verder verzwakken. Gemeten naar koopkracht zou al een koers van circa 0,7 à 0,8 (of 1,20 à 1,30 in de omgekeerde verhouding) normaal zijn en als dat bereikt wordt, ligt in technische zin een veel verdere verzwakking in het verschiet. De Amerikaanse verkiezingen dit jaar lijken hier hun schaduw vooruit te werpen.

Brentolie in US$ per vat (fig. 7)

De maand februari is een voor de oliemarkten ongebruikelijk rustige maand geweest. Ondanks alle ellende in het Midden Oosten en de daarmee samenhangende afsluiting van het Suez-kanaal kwamen de olieprijzen vrijwel niet van hun plaats. Het lijkt erop, dat markten wachten op meer economisch nieuws en dan vooral nieuws waaruit een herstel van de conjunctuurcyclus kan worden afgeleid. Maar slecht oogt het beeld in technische zin niet, met name omdat de huidige patstelling zich boven de voorgaande bodem afspeelt. Technisch bezien kan de huidige basis een mooie springplank vormen voor een uitbraak omhoog. Per saldo is het lange termijn correctiekanaal ook afgelopen maand in takt gebleven en kunnen er dus geen definitieve conclusies getrokken worden. De grenzen zijn in de grafiek aangegeven, onder US$90 is het kanaal in takt en blijft het doel US$63 voor een vat Brentolie.

Goud in US$ per troy ounce (fig. 8)

En daarmee komen we tot het laatste plaatje van deze uitgave van De Technische Belegger, tevens ook het meest interessante plaatje dit keer. Want afgelopen week brak de prijs van een troy ounce goud zowel in $’s gemeten als in € definitief door de weerstand van US$2.075 per troy ounce. Daarmee wordt de bullmarkt voor goud, die alweer enkele jaren oud is, herbevestigd en is het volgende koopsignaal weer gegeven. Veel analisten verbazen zich over de kracht van deze trend. Men roept dan dat goud in feite niet interessant is omdat het geen rente betaalt en omdat de inflatie langzaam maar zeker terugloopt. Maar het enorme en nog altijd toenemende begrotingstekort in de VS en de steeds scherper wordende tegenstellingen tussen diverse grootmachten in de wereld maken kennelijk, dat de vraag naar goud juist alleen maar verder toeneemt. Feit is, dat overal ter wereld overheden en Centrale Banken al enige tijd netto kopers zijn van goud en dat er meer vraag naar goud is dan er momenteel in mijnen wordt gewonnen. Deze trend zou daarmee zelfs zomaar in een versnellingsfase kunnen komen. Figuur 8 laat in elk geval een mooi lange termijn koopsignaal zien. Het eerstvolgende koersdoel ligt wat ons betreft rond US$2.475 per troy ounce.

Beleggen en de Today’s-methodieken 

Opnieuw zijn posities uitgebreid, dit keer over een breed front. Waar dat nog nodig was, is goud aangekocht. Wij gebruiken daarbij een nieuwe tracker, de WisdomTree Core Gold ETF. Dat is een tracker (ETF), die in fysiek goud belegt, maar waarbij ook gekeken wordt (voor zover dat bij goud mogelijk is) naar een verantwoorde herkomst. Naast het feit dat deze tracker in termen van ESG de voorkeur van elke belegger zou moeten verdienen is hij ook nog eens goedkoper dan de traditionele trackers, die in fysiek goud beleggen (van onder meer Invesco en ook WisdomTree). Wij verwachten in de komende maand ook de al langer bestaande posities in genoemde minder verantwoorde trackers voor onze klanten in deze tracker om te kunnen gaan zetten. Verder is in de meeste obligatieportefeuilles afgelopen dagen een positie ingenomen in een staatslening van de Nederlandse staat met een coupon van 4% en een looptijd tot en met 15 januari 2037. Dit is een relatief langlopende obligatie, die het renterisico in de portefeuilles sterk opvoert. Wij doen dat bewust omdat wij verwachten dat de rentestijging, die nu aan de gang, is zijn einde nadert en er daarna een periode van mogelijk zelfs stevige rentedalingen op de kapitaalmarkten gaat optreden, aan de lange kant van het spectrum dus. Dit type obligatie zou daar bovenmatig van moeten kunnen profiteren. Het is dus uitdrukkelijk niet de bedoeling om deze obligatie tot in 2037 in de portefeuille te houden. En dan hebben wij in de defensieve portefeuilles onze positie in Umicore flink uitgebreid. Dit aandeel is afgelopen jaar qua koers meer dan gehalveerd, maar zou bij uitstek moeten profiteren van een herstel in de conjunctuurcyclus. En in deze portefeuilles hebben wij ook aandelen Prysmian aangekocht, een van de grootste Europese kabelproducenten (hoogspanningskabels onder andere), waarvan wij ook al in andere modellen aandelen hebben zitten.

Desalniettemin blijven wij nog steeds achter bij de AEX Index, met name omdat die nog steeds vooral door de semiconductor-aandelen wordt voortgestuwd. Dat dit een zeer gevaarlijke positie heeft gecreëerd moge de koersreactie afgelopen vrijdag bij het aandeel van BE Semiconductors duidelijk maken. Een bericht in een Zuid Koreaanse krant, als zou de omarming van de techniek, waarvoor de machines van BE Semiconductor worden gebruikt, vertraging hebben opgelopen bij grote chipfabrikanten als Samsung, leidde tot een koersreactie van ruim 16% in één dag omlaag! Voor onze portefeuilles betekende dit onmiddellijk een kleine inhaalslag op de achterstand van de AEX Index, aangezien dit aandeel op dit moment niet in de modelportefeuilles voorkomt.

Disclaimer

De auteur is medeverantwoordelijk voor het beleggingsbeleid van Today’s Group BV, een vermogensbeheerder met vergunning van de AFM. Dit stuk is geen beleggingsadvies. Wie conform bovenstaande ideeën belegt of wenst te beleggen doet dat voor eigen rekening en risico. In dit kader wijzen de auteur en Today’s Group BV alle verantwoordelijkheid voor de inhoud van dit stuk van de hand. De besproken effecten en strategieën vertegenwoordigen een hoog risico.