De Technische Belegger (nieuwsbrief voor de Actieve belegger)

Jaargang 27- Nr. 10 – 4 oktober 2021

In de aanloop naar een top gebeurt er over het algemeen van alles, dat voldoende aanleiding geeft om een trend ten einde te laten lopen. Maar op het moment zelf, wanneer het nieuws naar buiten komt, blijven koersen almaar doorstijgen. Het lijkt dan alsof markten volledig losgeslagen zijn van fundamentele principes. Het is het moment waarop media zich in het spel mengen met commentaren waarbij de gevestigde orde voor ouderwets wordt uitgemaakt, “want er is een nieuwe era aangebroken, er is een grote groep nieuwe beleggers, en die werken nu eenmaal anders dan de al veel langer actieve oudere beleggers”.

Koerswinstverhoudingen raken volledig uit het lood geslagen (lees onwaarschijnlijk hoog, zie bijvoorbeeld Adyen, winst per aandeel 2020 € 8,63, koerswinstverhouding 280 en dat ná een koersdaling vanaf de top van bijna 15%; als de winst dit jaar verdubbelt en volgend jaar opnieuw, dan is de koerswinstverhouding nog steeds 70!), maar dat mag allemaal niet baten, koersen blijven stijgen. En dan droogt het nieuws op en ineens blijkt de mammoettanker toch gedraaid te zijn. Afgelopen maand is verhoudingsgewijs nieuwsluw geweest. Maar het einde van de maand loog er niet om. In een tijdsbestek van twee weken daalde de AEX Index met 38 punten van een top van 804 naar een voorlopig dieptepunt afgelopen vrijdag op 766 punten. Achteraf laat zich gemakkelijk verklaren wat er is misgegaan.

Het einde van een periode van gratis geld is aangekondigd. En de eerste groep, die op dat moment schrikt en zich terug trekt is de groep beleggers, die met een flinke hefboom belegt. Hedgefondsen, die met geleend geld hun kapitaal tot wel vijf keer opblazen en in aandelenmarkten beleggen, hebben (als het goed is) strakke risicogrenzen en zijn er in dit soort situaties als de kippen bij om de hefboom te verkleinen. Maar dat betekent per saldo dat aandelen verkocht worden.

De onzekerheid rond Covid, het naderende faillissement van het Chinese Evergrande, wisselende commentaren van Centrale Bankiers, die, qua publiciteit over elkaar heen buitelen met meningen over de vraag wanneer dan wel het opkopen van obligaties gestopt wordt en de rente weer verhoogd zal gaan worden, het helpt allemaal niet om markten in zo’n draaiende fase rustig te houden. Gaan we een crash meemaken in oktober? Dat kan, maar zeker is het niet. Want waar de grote spelers in de markt, de aandelen die het erg goed gedaan hebben afgelopen maanden, in de voorbije week flinke klappen opliepen, zijn in de krochten van de markt wel weer allerhande koopsignalen te vinden. Er is sprake van een op gang komende sectorrotatie. En dat betekent dat beleggers niet bezig zijn om rijp en groen te verkopen, een kenmerk van een markt die in een crash verzeild raakt. Maar dat er een correctie begonnen is, die gemakkelijk de grotere indices in de wereld nog zo’n 8% tot 10% verder weg kan laten glijden, dat is zeker. En bedenk, het is oktober, notoir geen veilige maand om in te beleggen.

De AEX Index op weekbasis (fig. 1)

Een zware week, dat is waarmee september afsloot, De daling was een van de grootste, die wij gezien hebben sinds de crash van de Covid-19-uitbraak in maart 2020 plaats vond. En passant werd ook nog de oplopende trend gebroken en indicatoren daalden scherp. Het duidt er op, dat deze correctie nog niet voorbij is. Het beeld is bovendien uiterst gevaarlijk, omdat de eerstvolgende steun van enig belang pas rond 718 – 722 ligt en de weg daarheen kan zomaar binnen een paar dagen afgelegd worden. En als dat gebeurt, dan raakt de markt in een stroomversnelling, worden allerhande automatische programma’s opgestart en kan de daling dus almaar versnellen tot een crash-achtige beweging.

Dit is dus niet het moment om slimmer dan de markt te proberen te zijn en in te stappen in de gedachte dat men gebruik maakt van een mini-dip, want het gaat nu niet om een mini-dip, maar juist om het waarschijnlijke begin van een duidelijke correctie. Wat ons betreft is de steun van 718 – 722 het minimale doel van deze correctie, ook al gaan wij niet uit van een aanstaande crash in de markt. Toch zijn er ook lichtpuntjes te onderkennen, maar voor we die op een rij zetten laten we u eerst nog de grafiek zien van ASM Lythographie zien, samen met de andere semiconductorspeler ASMI en het hierboven al gememoreerde Adyen de smaakmakers van deze zomer uit de AEX Index.

ASML op weekbasis (fig. 2)

Want de snelle koersval van de AEX Index afgelopen twee weken kan niet losgezien worden van de reactie, die het aandeel ASM Lythographie in die periode heeft doorgemaakt. In de grafiek ziet u allereerst een bijna kaarsrechte oplopende trend, die afgelopen zomer zelfs versnelde. Het aandeel tikte daarbij een All-Time high aan van € 764,40, maar daar was afgelopen vrijdag alweer € 132 vanaf, want het aandeel sloot vrijdag op € 632,50. Is er dan iets mis gegaan bij ASML, zult u zich afvragen. Het antwoord is nee. De enige verklaring is eenvoudigweg, er waren geen kopers meer.

Toen het aandeel de top van € 764,40 raakte, gebeurde dat, omdat de allerlaatste belegger, die meende de boot aan het missen te zijn, is ingestapt. Verkopers, die toen naar de markt kwamen ondervonden dat er geen kopers meer waren. En waar ze aanvankelijk nog geen haast hadden, raakten zij uiteindelijk in paniek en verkochten en masse hun aandelen met een scherpe koersdaling bij hoge omzetten tot gevolg (rechtsonder in de figuur ziet u dat de omzet ineens relatief flink toenam toen de koers een serieuze smak maakte). Hoever kan zo’n aandeel dan dalen? Er is immers niet zoveel mis met het bedrijf.

ASML is monopolist in de markt en heeft net aangekondigd nog wel een tijdje door te zullen groeien zonder al te veel problemen daarbij te verwachten. Wij kijken dan graag naar de Fibonacci retracement levels. Een reactie corrigeert doorgaans tussen 38,2% en 50% van de voorgaande beweging. Dat zou voor ASML betekenen, dat de ingezette reactie uiteindelijk een dieptepunt kan bereiken van ten minste € 557 maar mogelijk zelfs € 475.

 

De S&P 500 Index op weekbasis (fig. 3)

Het beeld in de VS ziet er iets positiever uit. Ook hier is sprake van een versnelling omlaag, maar de afgelopen twee weken hebben ook steeds een redelijk herstel laten zien. De index daalde wel telkens iets dieper, maar de staart van de twee meest rechtse candles is redelijk groot. En dat duidt er op, dat er toch weer kopers in de markt zijn gekomen.

Bovendien ligt de index vlak boven een eerste steunlijn, de kleine rode horizontale lijn rechtsboven in de grafiek. Dat zou er op kunnen wijzen, dat we een paar iets rustigere weken tegemoet gaan waarin de markten even op adem komen. Maar afgaande op de indicatoren, moeten wij toch constateren, dat het meest waarschijnlijke scenario een verdere daling is, komende maand, tot dichtbij het MA50 en de daarmee samenkomende steunlijn, die op 4.055 ligt, de bodem van de mini-dip, die in mei van dit jaar plaatsvond.

DAX Index op dagbasis (fig. 4)

Dat er wat ruimte is op de korte termijn voor een adempauze is goed te zien in figuur 4, waarin wij de DAX Index tonen op dagbasis. Al sinds de maand mei heeft de DAX Index verschillende keren rond 15.000 de weg omhoog weer kunnen hervatten. Deze grens is daarmee een sterke steunlijn geworden. En afgaande op het herstel in de VS van afgelopen

vrijdag, mag verwacht worden dat deze steunlijn opnieuw op de korte termijn haar werk zal doen. Een kleine opleving, waarbij misschien zelfs even het M50 wordt opgezocht (dat nu op 15.588 ligt), is heel goed mogelijk. Het verandert alleen niets aan het overall zwakke beeld dat ook figuur 4 uitstraalt. Want waar de DAX na de reactie rond de 15.000-steun in mei nieuwe hoogtepunten opzocht, is de index in september, toen de beurs opnieuw even de steun van 15.000 aanstipte, weliswaar opgeveerd, maar kon geen nieuw hoger punt meer bereikt worden. En dat is een zeer slecht teken.

Het betekent dat de markt zijn kracht verloren heeft. De steun van 15.000 is belangrijk, hij zal niet zomaar worden opgegeven, indicatoren zijn ook enigszins oversold. Maar een opleving in de komende dagen, creëert de ruimte voor een volgende tik omlaag. Ook hier is de boodschap, nu instappen is veel te gevaarlijk. De kans dat deze markt nog een roerige, zwakke maand oktober gaat worden is levensgroot. Afblijven en aan de kant gaan staan is het devies.

De rente in $ en € op weekbasis (fig. 5)

In de editie van een maand geleden hebben wij al uitgebreid stilgestaan bij de draai in de lange rente, die zich toen al afgetekend had. In figuur 5 ziet u dezelfde grafiek die wij u toen ook al hebben voorgeschoteld, maar nu bijgewerkt tot en met 1 oktober 2021. De rente is, zij het in een wat langzamer tempo, verder gestegen. Opvallend is dat er in feite niet zoveel aan de hand lijkt. Want in wezen is de daling van de Bund (bovenin de figuur, die de koersontwikkeling representeert van 10-jarige Duitse staatsobligaties) niets anders dan een zoveelste reactie omlaag in een al ruim twee jaar voortdurend zijwaarts patroon.

Waarom zou de index niet opnieuw op gaan lopen als de onderkant van het getekende kanaal is bereikt? Dat kan natuurlijk ook, maar dit keer is dat niet waarschijnlijk. Want dit keer zijn de Centrale Banken bezig met het afbouwen van de opkoopprogramma’s van obligaties. En dat betekent een flinke afname van de vraag naar obligaties. Voeg daarbij de opmerkingen die nu bij voortduring gemaakt worden door diezelfde centrale bankiers over een ophanden zijn de serie renteverhogingen vanaf 2022 of 2023 en de cocktail voor een doorbraak omlaag is geserveerd.

En een rentestijging maakt grote groeiende tech-ondernemingen minder aantrekkelijk, omdat juist de hoge waardering van dit type onderneming samenhangt met de zeer lage rente van dit moment. Wij roepen het al langer, beleggers moeten het vizier richten op de achterblijvers in de markt.

 

De US$ en de € (fig. 6)

Een onvoorzien maar niet onlogisch gevolg van de retoriek van centrale bankiers en de onrust op de financiële markten is de hernieuwde kracht van de US$. Maar, zoals u in figuur 6 kunt zien, de recente stijging is nog altijd slechts meer van hetzelfde. De $ heeft nu uiteindelijk toch nog de weerstand van 0,865 bereikt, maar van een doorbraak is nog altijd geen sprake. Bovendien, alleen een krachtige, verdere stijging kan voorkomen, dat de indicatoren bovenin de grafiek negatief gaan divergeren.

De rode oplopende trendlijn onder in de grafiek is een lange termijn lijn, die als een zeer sterke weerstand functioneert. Geen enkele weerstand houdt eeuwig stand, maar wij zien een dergelijk belangrijke trendomslag in de lange termijn trend van de $ ten opzichte van de € nog niet zo snel ontstaan. Het meest waarschijnlijke scenario is nog altijd, dat de $ richting 0,82 zakt en daarna daar verder doorheen omlaag zakt, waarmee de zeer lange termijn dalende trend ten opzichte van de € hervat wordt.

 

De prijs van een vat Brent-olie (fig. 7)

 

Met het verder oplopen van de $ zou men kunnen verwachten dat de prijzen van allerhande grondstoffen waaronder olie juist wat zouden kunnen zakken. Dat gebeurde echter niet. Integendeel, de oplopende trend werd met kracht hervat. Toch gaan wij er vanuit, dat het hier om een stuiptrekking gaat. Want de volgende, veel belangrijkere weerstand is alweer bereikt, US$71 per vat, en indicatoren zijn hoog en divergeren negatief. Een daling, in de komende maanden, tot uiteindelijk US$52,50 per vat is nog altijd het meest logische scenario. Wat helpt, is het feit dat de economie, wereldwijd, tekenen vertoont van verzwakking. Het tempo van herstel, dat wij bijvoorbeeld in Nederland gezien hebben nu de Corona-maatregelen een voor een worden afgebouwd, is niet overal te zien. Sentiment-indicatoren zijn al over hun piek heen. En overal ontstaan tekorten, waarvan weliswaar gezegd wordt dat die maar tijdelijk zijn, maar niemand weet hoe lang “tijdelijk” zal zijn. Ook een veeg teken is de media–hype met bijbehorende doemscenario’s rond de scherp opgelopen gasprijzen.

Als main stream media zich gaan bemoeien met dit type thema, dan is dat vrijwel altijd het einde van de feitelijke trend. Dit voorjaar nog werd hetzelfde gezegd over de staalmarkten. Ook daar waren prijsstijgingen astronomisch. Maar terwijl de media dit nieuws oppikten doken prijzen alweer omlaag en inmiddels hoor je niemand meer over de hoge staalprijzen en de problemen die dit gaat veroorzaken voor de wereldeconomie.

Daarmee is niet gezegd dat de piek voor de olieprijzen al voorbij is, maar we zijn in elk geval dichtbij een voorlopige top. Het meest logische koersdoel is en blijft nog altijd US$52,5 per vat Brent olie.

 

Goud (fig. 8)

 

De goudprijs liet afgelopen maand per saldo een kleine correctie zien. In €-gemeten betekende dit vooral een stabilisatie door de gestegen $-koers. Maar figuur 8 laat een interessant beeld zien. Er lijkt een kopschouderbodem in de maak waarbij de beweging van afgelopen week de rechter schouder kan hebben gevormd. Als de goudprijzen komende week weer gaan oplopen, dan wordt dit scenario het meest waarschijnlijke.

Een doorbraak boven US$1.835 maakt het scenario echter pas definitief. Wat ons betreft is dit echter wel het meest waarschijnlijke scenario. Want op de lange termijn grafieken staat 2021 in het teken van een mooie maar flinke correctie in de goudmarkt. Als die voorbij is kan de weg omhoog weer worden ingezet. Dit type kopschouderbodems past prima in dit plaatje. Twee maanden geleden schreven wij al: “Het is best mogelijk, dat deze fase (van correctie) nog tot diep in oktober aanhoudt, maar daarna ligt de weg open voor een rally richting US$ 2.900 per troy ounce.”

 

Beleggen bij Today’s Group

Koersen daalden in september en dat gold dus ook voor de koersen in de aandelenportefeuilles, die wij voor onze cliënten beheren. Maar wij hebben tijdig het saldo liquiditeiten flink verhoogd.

De Benelux Selector is zelfs 50% liquide. Maar ook in alle andere modellen hebben wij liquiditeiten opgebouwd, vaak samen met juist uitbreiding van posities in goud. En de aandelen die wij per saldo overgehouden hebben zijn vrijwel allemaal aandelen in bedrijven die juist van de sectordraai in de markt, die nu aan de gang is, zouden moeten gaan profiteren. Bij banken en verzekeraars hebben wij dat in de voorbije weken al gezien, bij andere bedrijven, zoals bijvoorbeeld enkele ondernemingen in de Prijs<Waarde Portefeuille (AB Inbev, Prosegur) verwachten wij dit nog mee te gaan maken in de komende weken. Wij zijn in elk geval voorbereid op de correctie die is begonnen.

Niet door alle aandelen te verkopen, maar door de mix in de portefeuilles aan te passen en ondertussen welvoldoende cash aan te houden om van een daling te kunnen profiteren met de aankoop van nieuwe posities op lagere niveaus. Ondertussen dalen indices harder momenteel dan de waarde van de portefeuilles van onze klanten, waarmee wij de achterstand op de AEX Index nu in rap tempo aan het inlopen zijn.

Tabel 1 Resultaten Vladeracken-modellen *

Risico profiel	Methode	2015	2016	2017	2018	2019	2020	2021 t/m 30/9	Jaar doel
Zeer defensief	Pensioenportefeuilles	2,9 %	-/-10,7 %	5,7 %	-/-7,4 %	9,7 %	-/-0,2 %	5,8 %	4 %
Matig / fondsen	Fund Selector	-/- 1,5 %	1,1 %	5,5 %	-/-5,4 %	13,9 %	-/-7,2 %	7,5 %	5 %
Matig	Mix aandelen / obl.	16,2 %	-/-3,4 %	10,7 %	-/-6,7 %	17,0 %	0,0 %	8,3 %	5 %
Normaal aandelen	PRIJS<Waarde	23,2 %	0,2 %	12,5 %	-/-23,1 %	22,6 %	-/-3,3 %	29,3 %	8 %
Actief aandelen	Benelux Selector	27,3 %	0,1 %	23,7 %	0,6 %	22,4 %	5,8 %	10,9 %	8 %
	Europa Selector	22,9 %	4,2 %	8,2 %	-/-21,0 %	15,4 %	15,2 %	4,6 %	8 %
Benchmark	AEX Index	4,1 %	9,4 %	12,7 %	-/-10,4 %	23,9 %	3,3 %	23,6 %
	EuroStoxx 50	3,9 %	0,7 %	6,5 %	-/-14,3 %	24,8 %	-/-5,1 %	13,6 %

*   Het gaat hier om het netto behaalde rendement, ná alle kosten. Voor oudere cijfers verwijzen wij u naar de oude Vladeracken website. 

 

De volgende uitgave van de Technische Belegger verschijnt op maandag 1 november 2021.

Disclaimer

De auteur is medeverantwoordelijk voor het beleggingsbeleid van Today’s Group BV, een vermogensbeheerder met vergunning van de AFM. Dit stuk is geen beleggingsadvies. Wie conform bovenstaande ideeën belegt of wenst te beleggen doet dat voor eigen rekening en risico. In dit kader wijzen de auteur en Today’s Group BV alle verantwoordelijkheid voor de inhoud van dit stuk van de hand. De besproken effecten en strategieën vertegenwoordigen een hoog risico.